Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

Bileştirme Yoluyla Çözümleme 1 6 7
dilin ima ettiğinin aksine, kendiliğinde gözden düşürücü/
kıymet azaltıcı bir yanı yoktur. Benzetişim, varolanın yinelenmesine
dayanır. Oysa, yinelenmenin, bir şartlı refleksin
öğrenilmesinin temel önermesi olduğunu unutmamak gerekir.
Üstelik, Uzakdoğu kültürü gibi bazı kültürler güç bir
şeye (bir sanat, bir ders, bir uygulama) hâkim olmak için en
basit yöntemlerin, ister oyma heykelcilik sanatı, ister kilit
zanaatı söz konusu olsun, daha önce yapılmış bir orijinali,
I i tizlikle kopya etme ve uygulama esasına dayandığını daima
.ıpaçık bir hakikat olarak görmüşlerdir. Öğrenmek, her şeyden
önce kopya etmektir ve ancak, bu kopyaya hâkim olmanın
belirli bir düzeyinden sonradır ki, kopya eden kişi, eyleminin
yapısal öğeleri üstündeki ustalığını temel alarak, bu
kez kendisi bir başka gerçek yaratmak üzere birtakım varyasyonlar
yapabilir. Bir şeyi kopya etmek, her şeyden önce kopya
edilen şeye ilgi duyulduğunu ve onu en küçük detaylarında
Ummak isteğine sahip olunduğunu kabul etmek demektir,
lîıı fikir, şu özdeyişle, bir başka şekilde ifade edilmektedir
"Bilimde, ayrıntı yoktur" zira tüm ayrıntılar, bütüne, zorunlu
bir şekilde katkıda bulunurlar.
Tüm bunlar apaçıktır. Ancak, kökeni nedeniyle, (tiyatro
dekorundaki kökeni) benzerlikten yararlanma fikrine bağlı
olan benzetişim, yakın bir zamana kadar günlük dilde kötü
bir anlam halesine bürünmüştür. Epistemolojik açıdan, bu terimin,
bilgi dünyasında kendi yerini almasının ya da rehabili-
Usyonunun sibernetik düşüncenin ortaya çıkışıyla başladığı
söylenebilir; Descartes'tan ve XVIII. yüzyıl otomat yapımcılarından
bu yana kopmuş olan bir çizgiyi tekrar ele alan sibernetik
düşünceye göre, modeller aracılığıyla elde edilen bilgi;
kendiliğinde bir bilgidir ve benzetişim veya model yoluyla,
bir nesne veya olguyu ayırdedici yanlarında yeniden üreten
bir kimse, bu nesne veya olgu hakkında aksiyomatik olarak bazı
t '/sel şeyler bilmektedir. Böylece, örneğin bilgisayarla imajların
bileşiminin, doğrudan imaj teorisinin yasaları hakkında temel
bu bilgi olduğu söylenebilir. Sibernetik, "organlarının fiziksel
n ildiğinden bağımsız olarak organizmaların bilgisi" olduğunu,
yani farklı olgulardaki ortak mekanizmalara ve işlevlere bir