Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

I. Zayıf Rasyonellik ve Asgari Bilimsellik
İnsan zihni, yaratma sürecinde çoğu kez öyle beceriksiz
ve öyle kötü kontrol ediliyor ki, önce bizzat kendinden
kuşku duyuyor ve ardından her şeyi küçümsüyor. Çünkü,
başlangıçta, bu tür bir keşfin yapılabilmesi inanılmaz
görülüyor; ancak keşif yapıldıktan sonra, bunca zamandır
araştırmacıların gözünden kaçmış olmasına şaşılıyor.
Tüm bunlar, umutlu olmamızı haklı gösteriyor; sadece
işlemsel tarzların araştırılmasından değil, aynı zamanda
daha önce bulunmuş olan tarzların uygulanmasından,
karşılaştırılmasından ve transferinden "kitabî deneyim"
yoluyla çıkarsanabilecek daha pek çok buluş vardır.
Bacon
(Novum Organum, 1. kitap)
/. Ölçme ve Kesinlik
Belirsiz, belirlinin zıddıdır. Özellikle Batı'da, insan düşüncesi
kesinliği (precision) elde etmeye, yani dünyaya, birtakım nicelikler
ve sayılarla ifade edilmiş ölçüm sistemleri dayatmaya ve
ıliinyamn bütününü, her köşesinden, matematikçinin "boyutlıır"
dediği ölçümler ağı içine sokmaya büyük çaba harcamıştır.
Kesinlikte, bilimi oluşturan genel bir kıstas görme konusunda
;icaba haklı çıktık mı?
Ölçme, kökeninde, sayı ve sayma fikrinden, yani basit aritmetik
kitaplarının bize öğrettiği gibi, iki dizi arasında karşı­