Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

Mikro-Psikoloji 2 9 7
görevi ise de, bunu, psikologlar çoğu kez üstlenmemektedir;
psikologlar, bilim sel egolarını tatmin etmek için, kendilerini
salt ve sert bir bilimin temsilcileri gibi sunmayı tercih etmektedirler;
epizodik, oynak, belirsiz olanın derleyicileri olarak
değil; çünkü Valery'nin alaycı bir tavırla Akıl tanrıçasının da
aralarında yer aldığı çeşitli dinlerin rahiplerini nitelemek için
kullandığı sözlerle belirtirsek, bu, onların "belirsiz şeylerin görevlileriyle
karıştırılmasına yol açacaktır. Demek ki, dünyanın
bilimsel açıklanmasında bir boşluk vardır; başka şeylerin yanı
sıra, her zaman değişken/kaypak bir çevreyle boğuşan insanın
boşluğu vardır ve bunu doldurmak gereklidir; bu, mikropsikolojinin
konusudur.
2. Mikro-Psikoloji: Belirsiz Olguların Pekin Bir İşlenişi
Mikro-psikolojik yaklaşım, laboratuvarımızda 70'Ii yıllara doğru
gerçekleştirilmiştir; bu yaklaşımın temelinde bir yandan, yalnızca
Iaboratuvar durumu gibi belirli bir bağlamda tekrar edilebilir
bilimsel olguları soyutlayan çok rasyonel bir psikolojiden duyulan
eksiklik, öte yandan insana, bir ilkesel irrasyonellik atfetmenin,
bir rasyonellik atfetmek kadar hatalı ve aşırı bir tutum olduğunun
bilincine varılması olguları bulunmaktadır; insan, rasyonalite
ile irrasyonalite arasında yer alır ve onu, kendi drumunda,
kendi bağlamında incelemek gerekir.
Mikro-psikolojinin temel aldığı birinci gözleme göre, terimin
bilimsel anlamında, "küçük ayrıntılar" yoktur ve uzun vadede,
davranışları yakından çözümlemek, büyük aygıtların yardımıyla
bireyi kendine yabancı olan yapay bir duruma getirerek
incelemek kadar etkilidir; psikoloji, psikofizik değildir (ama bu,
ondan yararlanmasını engellememektedir). "Sübjektif kaynaklı
veya sübjektif eğilimli sorunları çözmek için dile getirilen istatistikler,
kronometrik gözlemler, balmumu üstünde şekil çizmeler,
bir şeyler ifade etmektedir, ancak burada onların yanıtları, bizi
sıkıntıdan kurtarmak ve tartışmaları sonuçlandırmak yerine, fiziğin
maddi aygıtları ve türleri altında, naif bir şekilde tebdil-i
kıyafet etmiş tüm bir metafiziği getirmektedir" (Valery).