Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

Bileştirme Yoluyla Çözümleme 1 4 9
(örneğin, C,H,0,N gibi temel atom repertuvarlarmın imtiyazlı
bir tür alt alanı olan organik kimyadaki büyük moleküllerin ya
da killerin durumu böyledir) toplandığı zaman, belirsizlikler
söz konusudur.
Atomizmin, açıklayıcı devasa bir bileştirme önermiş ve
doğal dünyanın en büyük teorilerinden biri haline gelmiş
olması, bilimsel teori açısından çok önemli değildir. Bu bileştirmede,
atomlar şematik ve görünmez niteliktedir; ancak kombinasyonları
açık seçiktir ve yasalar halinde (tanımlanmış oranlar,
Prout, Dalton vb) ifade edilebilmektedirler.
Aynı şekilde, bu yüzyılın başında alfabetik yazılı dilden biraz
etkilenmiş olan konuşma dili fonetikçileri, fonem denilen basit
birimleri, yani kurallara uygun bir şekilde şematize edilmiş, ses
üretici organların pozisyonlarına indirgenemez bir nitelikteki
öğeleri ayırdetmek için oldukça yoğun bir çaba harcamışlardı.
Onlara göre, tüm insan dilleri, söylemin görünüşte sürekli
tüm akışı, en azından şematik bir tarzda, az sayıdaki (yaklaşık
40 kadar, ama bütünüyle tam sayı istenirse 100 kadar) bu öğeler
bütününün bir kombinatuvarma her zaman indirgenebilir ve
bu atomlar/öğeler, herhangi bir dili işlemsel bir düzeyde (yani
pratikte kullanmaya elverişli) yeniden oluşturmayı sağlayacaktır.
Bu atomlar konusunda, Roman Jakobson ve izleyicileri tarafından
iyi bir şekilde kavramsallaştırılmış olan Prag Çevresinin
çalışmalarından kaynaklanan lengüistik grubunun önerdiği
terim, fonem terimiydi. Yine burada da, söylemin parçacıklara
bölünmesi (örneğin sessiz harf sorunu) yoluyla /'atomlar"m
keşfi, kimyada atomların ayrılması kadar güçtü ve ayrıca, birleştirme
(assemblage) ve yasaklama kuralları sorununu, ve bu
kuralların istatistiksel ilişkisi sorununu getirmekteydi. Aslında
bu, daha sonra, çeşitli düzeylerde "imla"nın, "dilbilgisinin
ve "sentaks"ın birbirine bağlanmasının bizi sevkettiği "lengüistik
yapı" veya "kod" adlarıyla ifade edilen şeydi. Temel itici
güç, daha önce gerçekleştirilmiş olan, yazılı dilin alfabetizasyonu
idi; alfabetizasyon, çok sayıda fanteziler, sapmalar ve çeşitli
düzensizlikleriyle konuşulan söylemi şematikleştiren ve kristalleştiren
"harfler"in atomik bir bütünüdür.