Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

Bileştirme Yoluyla Çözümleme 1 5 3
,1/ıı ıdan modern anlamında, dilbilimci Saussure'den gel mektepli
11, yapısal ve yapısalcı denen doktrinin devasa yaygınlaşması
İm' I ,evi-Strauss'un çok dikkatli çabalarından kaynaklanmıştır;
I i'vi-Strauss birtakım etnolojik törelerin basit öğelerini hass$ıiyrlle
çözümlemeye, bir kabileyi bir mekanizma olarak parçala
m uı ayırmaya ve alanda gözlediği başlangıç olgusunu az çak
vı >n iden üretm eyi sağlayabilecek bir model, "işleyebilecek" bir
I upya inşa etm eye çalışmıştır. Gördüğümüz üzere, bir modelin
"kalite"si b elirli bir g özlem d ü zey in d e gerçeği yeniden üre-
Irbilmesidir; b u modelin içerdiği tanınabilir birtakım kutular
veya sapma oranı, bundan sonra, atomlara, daha basit parçaı
ıklara bölünmeye çalışılarak, daha karmaşık ve ustalıklı, dal^a
C.cl işmiş bir m odel gerçekleştirilerek azaltılacaktır. Nükleer
II / i k tarihinde işler aynen böyle cereyan etmiştir.
Paris'in kapalı ortamının önemli bir rol oynadığı çeşitli
Irlsefi kavgaların ardından, "strliktüralizm" ya da daha iyisi,
vapısal çözümleme terimi yerleşmiştir, ama -tü m bir öğrenn
kuşağının karşı çıkması pahasına- bunun, atomik teorinin
insan bilim lerinde ortaya çıkışından başka bir anlam taşımadığının
anlaşılm ası belirli bir zaman gerektirmiştir. Böylece,
şıı anda sona ermekte olan 30 yıllık bir bilim tarihinde, Ku^nlıım
teorisi ile belirsizlik ilkesinin kavgasını izleyen bir dönem
yaşanmıştır. Bu, çok daha genel bir bileştirme niteliğindedir Ve
Imiiiu daha önce şu şekilde özetlemiştik:
"Dış dünyada algıladığımız her olguyu, varlığı veya mesajı,
İ mi veya yapı dediğimiz belirli kurallar bütününe uygun, sınırlı
(ııı lülükte basit birtakım öğelerin bir kombinezonu gibi ele ahnak
lıcr zaman olası ve çoğu zaman da yararlıdır. Bu bileştirmeye
ııiiHİel denmekte ve bunun değeri, işleyişinde başlangıç olgusunu
vniden üretme kesinliğine dayanmaktadır".
Bu gelişm enin esas epistemolojik olgusu, terimin etirnolojik
anlam ında "atomik düşünce" ile "yapısal düşünce'nin
özdeşliğinin/benzerliğinin kurulmasıdır. Dünyayı atomlarından
itibaren yeniden inşa etmek dar anlamda yapısal yönteinin
amacıdır ve bu, üç aşamada gerçekleştirilir: 1) Hangi atomlardan
ve hangi düzeyde söz edildiğini araştırmak 2) Gerçeğin bir
I ıcnzerini inşa etmek amacıyla bunlardan (atomlar) bir kısmı­