Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

Bileştirme Yoluyla Çözümleme 1 8 5
FENOMENOLOJİK BİR ANALİZDEN YAPISAL
BİR TEORİNİN DOĞUŞU
Bu model, fenomenolojinin, sokak gibi bir kamusal mekânın
durumuna ilişkin temel bir saptamasından hareketle tasarlanmıştır.
Akıl yürütme çerçevesi, m2 ye düşen birey yoğunluğunun
oldukça yüksek olduğu, yeterince büyük bir kentte, içinden
az veya çok insanın geçtiği sokaktır. Fenomenologa göre,
bir sokağın animasyonuna ilişkin genel algımız, orada cereyan
eden olaylara değil, daha çok, olayların frekansına, yoğunluğuna
ve birikimli yeğinliğine (intensite) bağlıdır.
Mikropsikolojik çözümleme, bu açıdan, mikro-olayları tanımlama
gereğini vurgulamaktadır; bunlar, bizim günlük yaşantımızda
meydana gelen, sokaktan geçenlerin dikkatini çeken ve
belleğinde belirsizce iz bırakan, bu insanları kısa bir an ilgilendiren
veya iten, büyük ölçekte genel davranışlarında etkili
olmayan, ancak olan biteni "görmek" "gidip bakmak" için,
merakını gidermek için yollarını değiştirmelerine neden olabilen
küçük vaka veya olaylardır.
Bir mikro-olay, dünyanın seyrinin bizim duyarlık eşiğimizin
üstünde olan herhangi bir olayıdır; onu kavrarız, gösterebiliriz
ve hatta çözümleyebiliriz, ona bir değer atfedebiliriz;
fakat o aydınlık bir bilincin üstündedir: "Eğer sokakta
olan biten her şeyle uğraşmak gerekseydi, işin sonu gelmezdi".
Bir mikro-olay, "sokak köşesinde müzik testeresiyle
müzik yapan biri", "büyük arpa şekeri parçaları satan biri",
"oradan geçen güzel bir kadın", "canlı bir oyuncak mağazası",
"bir kestane satıcısı", "abartılı bir elbise", "iki bisikletlinin
birbirine tutunarak gitmesi", "haykıran bir sarhoş" ve
benzeri kişi, olay ve şeylerdir. Kentte, dikkatin içine nüfuz
etmeden yüzeyine kaydolan bu tür mikro-olaylarla sık sık
karşılaşmaktayız. Aslında, bunlar kentin çekiciliğinin gölgede
kalmış öğelerindendir. Sokakta daima bir şeyler olup
bitmektedir ve bu, sokakta dolaşmak için yeterli olabilecek
bir nedendir. "Önemli olan ne olup bittiği değil, burada olup
bitmesidir" (Whyte). Mikropsikolog, örneğin kent merkezini,
nıikro-olayların yoğunluğunun maksimum olduğu bir yer
olarak tanımlar.