Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

8 6 Belirsizin Bilimleri
yerini almıştır ve bu bağlamda bilim, birtakım "kutsal inekler"
(dokunulmazlıkları olan ünlü kişiler) tarafından, yani kültürün
değerler bankasında sürekli entelektüel kredi sahibi olan veya
kurumsallaştırılmış bilim adamları tarafından sunulmuş, keyfi
kuralların ve sloganların bütünü gibi görünmektedir.
"it has been scientifially proved", otoritenin kanıtına inancın
ifadesinden başka bir şey değildir; zira acelesi olan insanın,
bu kanıtı yeniden bulma ve kontrol etmeye ne zamanı ne
de olanakları olduğundan bu ifade, bilimsel olduğuna inanan
bir toplumun nihai kanıtıdır; fakat bu toplum, gerçekleştirilmiş
(bilimsel) yapının büyüklüğünün zorlamasıyla, başkalarına,
yani uzmanlara, eksperlere veya daha açıkçası uzmanlığın
rahiplerine başvurmaktadır. Burada, bilim, bir din niteliğine
yaklaşıyor; bu, her şeye rağmen bir yanlış anlamadır, ama öylesine
popüler ki... Tüm bunlar bilinen şeyler; ancak bunlardan,
özellikle bir kanıt, kabul edilmiş "bilimsel bir sistem" kılıfı
altında sunulduklarında, yaşamımızla ilgili sonuçlar çıkarmayı
ihmal ediyoruz. Burada, parapsikoloji, astroloji ve yeryüzündeki
şekilleri diğer yorum çabalarını (geomancie) adlandırmakta
kullanılan bir terimle belirtirsek, sahte bilimlerden ziyade, birtakım
önermeler, iddialar, formüller bütünü vardır ve bunlar,
kurallarıyla ve sonuçlarıyla bilim in varolan durumunu referans
almaktadırlar, ama -her ne kadar aksi mümkünse d e- hiçbir
gerçek temele sahip değildir.
17. Rasyonel Bilginin Bazı Sırları
Benzer nitelikli üç örnek alalım; salatalık sütünün kadın güzelliğinde
kullanımı, sutyen takma ve kaplıca tedavisi. Bunlar
modern erkek ve kadınların günlük hayatının sıklıkla rastlanan,
mali ve pratik önemi büyük üç temasıdır; hiçbir rasyonel
temelleri yoktur ama "bilim sel kanal" aracılığıyla düşünülmüşlerdir
ve reklamların yaydığı şekliyle sosyal imajiner'in
söyleminde geniş bir yer tutmaktadırlar.
Özel girişim toplumunda, kitlenin saflığını istismar etmek,
bunu pekiştirmek ve tüketim endüstrilerinin motoru haline