Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

V. Belirsizin Bilimlerinin Metodolojik Yanları
Bilimin nesnelliğinin, bilim adamımnkine bağlı olduğunu
düşünmek hatadır. Ancak doğa bilimleri uzmanının sosyal
bilim araştırmacısından daha nesnel olduğuna inanmak
her bakımdan hatalıdır.
Kari Popper
(Der Positivismusstreit in der deutsche Soziologie,
1969)
Bundan önceki bölümlerde, bilimsel düşüncenin geniş bir alanının
varlığını epistemolojik planda, konumlamaya çalıştık; bu
alan, genel olarak, kullandığı belirsiz kavramlarla, çıkarsamalarının
kesin olmayışıyla, kurabildiği akıl yürütme zincirlerinin
kapsamının (nedenselliğin zayıf yayılışı) ve bir düşünce zincirinin
ardışık öğeleri arasında, katı işlevsel yasalardan ziyade
zayıf korelasyonlara dayanarak kurduğu bağlantıların kapsamının
darlığıyla nitelendirilmektedir.
Bu alan, bilimlerin başlangıç dönemlerinde, son dönemlerine
kıyasla daha belirgindir; deney yapmanın zor ve belirli bir
durumun çeşitli yanlarını pekin olarak saptamanın olanaksız
olduğu bilimlerde daha belirgindir; düşüncenin, kesin kanıtlama
durumundan çok, status nascendi durumunda yer alır.
Ne illüzyon, ne de salt fantezi olmayan, ama sayısal ifadeleri,
büyük dalgalanmalar ve zayıf yinelenebilirlik oranları gösteren
çok sayıda olgu ve olayı kucaklar; sorun, bu alanı, olduğu gibi
ele alıp irdelemektir.