06.08.2016 Views

Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Belirsizin</strong> <strong>Bilimleri</strong>nin Metodolojik Yanlan 1 9 5<br />

Olaylarda muğlaklık, zorunlu olarak, düşüncenin muğlaklığım<br />

içermez. Burada, zihnin, düşüncelerini düzene koymayı<br />

sağlayan işlemlerinden bazılarını betimlemeye çalışacağız;<br />

hu işlemler bundan önceki bölümde pek çok örneğini sunduğumuz<br />

ve belirsizin bilimlerine özellikle daha uygun düşen<br />

işlemlerdir.<br />

I. Belirsiz, Ancak Önemli Bir Sorun<br />

Sorunu ortaya koyalım; burada amaç, belirsizin bilimlerini kesin<br />

bilimlere dönüştürmek değildir; çünkü bu, onların doğası<br />

değildir; kavramları aşırı bir zorlamayla kesinleştirmeye çalışmak,<br />

onları, zihnin bir aracı olma erdemini yitirmelerine yol<br />

.ıçan birtakım çelişki veya mantıksızlık dizilerine sokmak demektir.<br />

Tersine, amaç, herhangi bir alanda göreceli ve dolayımsız<br />

-ancak geçici- bir aydınlık sağlamak, bir çelişkiyi, karışıklığa<br />

tercih etmektir. Amaç, kısmî de olsa bir öngörüşe ulaşmak<br />

için bu kavramlardan yararlanmayı bilmek ve özellikle, dış<br />

dünya (şeyler, varlıklar, veriler) ve küçük veya büyük ölçekte,<br />

durumlar üstüne uygulanacak birtakım işlemler önermek veya<br />

telkin etmek ve bu işlemi sonsuz bir şekilde yinelemektir;<br />

hu işlemler, her halükârda, araştırmacının zihninin, olabilirler<br />

alanı içinde dolaşmasını, doğru veya yanlış olsun (bu terimler<br />

burada fazla bir öneme sahip değil, çünkü zihinsel imajlardır)<br />

yeni bir perspektife, yeni bir zihinsel peyzaja ulaşmasını sağlarlar.<br />

<strong>Belirsizin</strong> bir metodolojisinin sorununu şu şekilde ifade<br />

edebiliriz:<br />

• Kavramlara ilişkin açık tanımlar önermek veya somut<br />

laştırmak; "açık tanım" denilen şeyi hatırlayalım; açık tanım<br />

(ormel veya kategorik olmayan, ama daha çok, kavramın gitlikçe<br />

daha anlam telkin edici ve belirli bir anlama doğru odakla<br />

şan tarzda kullanımını içeren, kavramın ve teriminin, haklarındaki<br />

belirsizlikleri elemeye yönelik, aşırı bir çaba gerekmeden<br />

yavaş yavaş muğlaklıklarını azaltan bir dizi formülasyonlar<br />

şeklinde beliren tanımlardır.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!