Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

Mikro-Psikoloji 3 0 5
belirli bir gerçekçilikle önerilm iş karışm alar, kazalar, olaylar,
trajediden farklı olarak, daima, öngörülemez niteliktedir.
Dramın sonucu da rastlantısal gibidir; koşulların ürünüdür;
oysa trajedide, kişiler, başlangıçta verilm iş bir durumun az
çok karmaşık da olsa, kaçınılm az sonuçlarını hazırlam aktadırlar.
Mikro-psikoloji, dramdan ziyade trajedi, hatta komedi tarafmdadır.
Rastlantının rolünü, bilerek küçültür, fakat bir durumda
kapsanan ve bir kez ortaya konduğunda, teorik olarak öngörülebilir
olan, ancak, ne oyundaki kişinin ne de seyircinin öngörmemiş
olduğu ve öngöremeyeceği bir dizi sonuçlara yol açabilen
tüm başlangıç değerlerini olabildiğince eksiksiz bir şekilde dikkate
alır; bu değerler, örneğin çocuksu ve dürüst yurttaşlık kurallarına
titizlikle saygı duyma veya yasa ve yönetmeliklere saplantılı
(obsesyonel) boyun eğme gibi değerler olabilir.
Mikro-senaryo, kuşkusuz rastlantının sonuçları olabilecek
seçenekler içerebilir; ancak bunların sayısı çok azdır; bu seçeneklere,
fütürolojide, "seçenek senaryolar" denmektedir. Fakat
bu seçeneklerden her biri, çıkarımsal bir yapıya ve yazarların
basiretine dayanır.
Mikro-senaryolarm yazım ına ilişkin bazı kurallar özetlenebilir:
1) Entia non sunt multiplicanda praeter necessitatem: Belirsizin
bilimlerinde (Bölüm I ve II) ve modellerin sistematiğinde (Bölüm
IV) sıklıkla görülen bu kural, bütünsel varlıkları zorunlu
asgari miktardan daha fazla almamayı öngörmektedir (Ockham'm
usturası).
2) İnsanların şeyler ve diğer insanlara ilişkin davranışlarının
altındaki kişisel veya kişilerarası değerlerin bir çatışmasının
görüldüğü, zamanda ve mekânda kısa bir durumu, sınırlı
sayıda aktörleriyle birlikte kavramak.
3) Dikkatli bir gözlemci ve uygun olursa, işin içindeki bir
kişi (katılan) olarak algıladığım haliyle bir çatışmayı, bir söylem
veya metin içinde ifad e etm ek.
4) Elde edilmiş metni, eylem birimi fikrine ulaşıncaya dek
çözümlemek. Her bir item, söylenmiş her bir cümle ve aktörlerden
herhangi biri tarafından hissedilmiş her bir duygu konu­