06.08.2016 Views

Abraham Moles - Belirsizin Bilimleri

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

1 3 6 <strong>Belirsizin</strong> <strong>Bilimleri</strong><br />

le - garantili değildir; hatta bunda, seçilmiş olan düzen kavramının<br />

gerçek bir tanımı görülebilir.<br />

2) Tekbiçimli bölümlere ayrılma (segmentation uniforme<br />

marketingte veya taksonomide iyi bilinen bu kıstasa göre<br />

sübjektif olasılık, örnekleme girmesi gereken her yeni itemin,<br />

ölçümde önerilen ölçeklerden her birinin şu veya bu sınıfına<br />

(veya çekmecesine) girmesi bakımından a priori eşittir.<br />

10. Biçimler Alanı Oluşturmak<br />

Gözlemcinin alıkoyduğu her item, demek ki sonuç olarak, az<br />

ya da çok sayısal veya en azından ölçeklenebilir, açık seçik bir<br />

düzende ölçeğe konabilir nitelikli birtakım özellik ya da kıstaslar<br />

tarafından nitelendirilmektedir. Seçilen kıstasların sezgiden<br />

kaynaklandığı bu aşamada, onların birbirinden tamamen<br />

bağımsız olduklarını, yani geometrik bir temsilde, Karteziyen<br />

bir üst-mekânm birbirine dikey eksenleri şeklinde göründüklerini<br />

varsaymak tercih edilebilir. Ölçeklerden bazıları oldukça<br />

gelişmiş bir ölçüm inceliğine sahip olabilir; örneğin 0 ile 9 arası<br />

10 basamaklı veya 0 ile 99 arası 100 basamaklı bir ölçek. Diğer<br />

bazıları daha kaba bir düzeyde yer alırlar; örneğin A,B,C,D<br />

dereceleri veya ++, +, 0, - şeklindeki veya "İyi-Orta-Kötü" tarzındaki<br />

ölçekler. Bu durumda, her bir itemin çok boyutlu bir<br />

sistemde bir nokta ile temsil edileceğini varsaymak doğru olacaktır;<br />

bu sisteme, "biçim temsil uzayı" (espace de configuration)<br />

denir.<br />

Demek ki tüm itemler veya olgular, bu temsili mekânda birtakım<br />

nokta kümeleriyle gösterilmiş olacaklardır. Sadece boyutsal<br />

üç kıstas olduğu takdirde, bunu üç boyutu olan geometrik<br />

bir mekânda temsil etmek kolaydır; bu üç boyutlu mekânın<br />

grafik olarak gösterilmesi basit, görselleştirilmesi kolaydır<br />

(örneğin; Osgood'un konotasyonlarmm ne yazık ki “semantik<br />

mekân" olarak adlandırılmış evaluation, poterıcy ve activity yapısı;<br />

Eysenck'in "sert-yumuşak", "ilerici-muhafazakâr" boyutları;<br />

Jouvenel'in politik tutumlar konusundaki "uysal-haşin" boyutları<br />

vb).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!