pedagog i nastavnik fizičkog vaspitanja u prevenciji nasilja u školi

3.4. Teorije socijalnog učenja
Najopštiji teorijski pristup za koji može da se kaže da je osnova na kojem se grade ostali
pristupi, jeste teorija učenja. Sa stanovišta teorija učenja, za agresivno ponašanje važi ono što važi
za svako ponašanje: dete uči da to ponašanje izvodi, uči u kojim situacijama će ga ispoljavati, na
koje načine, s kojim ciljem i samo ponašanje svojim upražnjavanjem postaje stvar navike. Dakle,
agresija je naučeni oblik ponašanja koji se javlja kao reakcija na određenu situaciju. Postavlja se
pitanje: Kojom vrstom učenja se agresivno ponašanje usvaja? Prema Popadiću (2009, 183)
agresivno ponašanje se usvaja :
Instrumentalnim učenjem - agresija je naučena zato što dovodi do pozitivnog
potkrepljenja.
Učenjem podražaja koji se odnose na agresiju (povezivanjem određenih stimulusa s
agresivnim ponašanjem). Prema Bussu (1961) postoji nekoliko determinanti
agresivnosti: koliko je puta pojedinac napadnut, stepen i učestalost potkrepljenja ili
kažnjavanja, kulturne i socijalne norme u vezi sa agresivnošću, temperament -
impulsivnost, intezitet reakcija, nivo aktivnosti i nezavisnost.
Socijalnim učenjem - najznačajnija teorija agresivnosti kojoj se u osnovi nalazi
shvatanje o agresiji kao naučenom obliku ponašanja je Bandurina socijalnokognitivna
teorija (Bandura, 1986).
Bandura (1960., prema: Žužul, 1989, 27) agresiju definiše kao : „ponašanje koje rezultira
povredom osobe ili fizičkom destrukcijom.„ Istraživanja koja je sproveo Albert Bandura sa svojim
saradnicima (1960., prema: isto) pokazala su da se agresivno ponašanje može naučiti kroz
posmatranje agresivnog ponašanja drugih osoba. Ova istraživanja su ukazala na sledeće:
1. Agresivno ponašanje se može javljati i bez postojanja prethodnih emocionalnih promena u
organizmu.
31