gjuha 4.indd - Albas

Mësimi 3.4
Nxënësit vlerësohen me notë.
Detyrë shtëpie: Jepet Fletorja e punës.
Shpjegim i disa fjalëve:
Qeli fotovoltaike- janë në përbërje të një paneli diellor. Në to ndodh shndërrimi i energjisë
diellore në energji elektrike.
Centrale bërthamore- Centrale ku përftohet energji nga ndarja e bërthamës së atomit të
disa elementeve kimike.
Qymyri është formuar nga depozitimi i gjallesave të tokës miliona vjet më parë.
Nafta dhe gazi natyror janë formuar nga depozitimi i gjallesave të detit miliona vjet më
parë.
Tema: Si prodhohet energjia elektrike?
Libër mësuesi për tekstin “Dituri natyre 4”
Objektivat: Në fund të orës së mësimit nxënësi duhet të jetë i aftë:
1. Të shpjegojë kuptimin e fjalës hidrocentral.
2. Të përshkruajë mënyrën e përftimit të energjisë elektrike nga hidrocentrali.
3. Të ilustrojë shndërrimin e formave të energjisë gjatë procesit të punës në hidrocentral.
Fjalë kyç: central, hidrocentral, turbinë, gjenerator, liqen artifi cial, digë.
Mjetet: teksti i nxënësit, foto të hidrocentraleve, fl etore pune.
Fazat e strukturës
Evokimi
Realizimi i kuptimit
Reflektimi
Metodat mësimore
pyetja sjell pyetjen
vëzhgo-komento, lojë
diagram, pesëvargësh
Veprimtaritë e nxënësve
diskutim i ideve
të nxënit bashkëpunues
nxitja për të shkruar
Zhvillimi i mësimit
Evokimi:
1. Cilat janë burimet e ripërtërishme?
2. Pse mendoni se uji bën pjesë në këtë grup?
3. Çfarë energjie ka uji në qetësi? Po kur bie nga lartësia?
4. A ju kujtohet eksperimenti i rrotullimit të rrotës nga rënia e ujit në të?
5. Ç’mund të themi për ujin në këtë rast?
6. A dini raste të tjera kur uji kryen punë?
Realizimi i kuptimit:
Hapet libri dhe nxënësit shohin fi gurën. U shpjegohet kuptimi i fjalës hidrocentral.
hidro- do të thotë ujë
hidrocentral
central- sistem pajisjesh që prodhon dhe shpërndan energji elektrike
Shpjegohet mënyra e përftimit të energjisë elektrike, duke e shoqëruar me figurat përkatëse.
Nuk është e nevojshme të përmendim fjalët transformator, konvertor, ndarës i përdorimit. Kjo
mënyrë përsëritet nga disa nxënës.
Përcaktohen disa shndërrime të energjisë, si më poshtë:
1. Energjia e ruajtur e ujit shndërrohet në energji të lëvizjes.
2. Energjia e lëvizjes së ujit shndërrohet në energji lëvizëse (rrotulluese) të turbinës.
3. Energjia lëvizëse e gjeneratorit shndërrohet në energji elektrike.
Nxënësit luajnë dyshe, duke u bazuar te fi gurat dhe konceptet e saj në formën e pyetjeve
enigmë, p.sh.,:
389