gjuha 4.indd - Albas

Si duket?
gjigant, i zjarrtë, i shndritshëm, i rrumbullakët
Prej tij varen:
gjallesat, stinët, ditë-nata, dukuritë atmosferike
Realizimi i kuptimit:
Sot, energjia diellore po përdoret, gjithnjë e më tepër, për nevojat e njeriut. Paraqitet me
skemë nga mësuesi përdorimi i saj.
Energjia diellore
për ngrohjen e ujit për energji elektrike për energji elektrike dhe
për ngrohjen e ujit
Libër mësuesi për tekstin “Dituri natyre 4”
kolektor diellor
panele fotovoltaike
central diellor
Hapet teksti dhe lihen nxënësit të vëzhgojnë fi gurën për dy-tre minuta. Ata duhet të
përcaktojnë se cilës skemë të mësipërme i përket ajo? (centralit diellor)
Shpjegohet mënyra e përftimit të energjisë elektrike në centralin diellor.
1. Rrezet e diellit bien mbi refl ektuesin.
2. Ai ka vetinë t’i mbledhë te kaldaja.
3. Në kaldajë ngrohet uji.
4. Uji i nxehtë krijon avull.
5. Avulli vë në lëvizje turbinën.
6. Turbina lëviz gjeneratorin.
7. Gjeneratori prodhon energji elektrike.
Lexohet materiali i tekstit nga nxënësit me teknikën “Pyetje autorit”. Udhëzohen nxënësit
si do të veprojnë. Ata duhet të lexojnë me kujdes çdo fjali dhe t’i drejtojnë pyetje autorit për
paqartësitë, fjalët që nuk kuptojnë, informacionin e mangët ose të tepërt etj
Disa nga pyetjet mund të jenë:
- Si mund të kapet energjia diellore?
- Ç’do të thotë të instalohet?
- Ku e ka shpjeguar autori fjalën “panel diellor”?
Pasi nxënësit e kanë mbaruar tekstin, diskutohen pyetjet me klasën dhe mësuesin. Përdoren
edhe materialet që kanë sjellë nxënësit nga interneti.
Reflektimi:
Nxënësit paraqesin me diagramin e Venit ndryshimet dhe ngjashmëritë midis hidrocentralit
dhe centralit elektrik.
hidrocentrali të përbashkëtat centrali elektrik
liqen artifi cial turbinë kaldaja me ujë
rënie uji nga lartësia gjenerator refl ektuesi i rrezeve
punon me ujë linjë elektrike punon me rreze diellore
rrymë elektrike
burime ripërtëritëse
391