Moortje van Bredero - Dalton Voorburg

191
*
Om schoon en moy te zyn, dat zy nu zijn vol sieckt,
Vol quellings, en vol fluyms, waardoor dat zy verwerven 972
Een leven sonder lust, en sterven sonder sterven:
Recht als die Blieck-vyst, die daar gist'ren achter sat, 974
975 Die om dit nuwe snofs-wit so veel rommelinghs at, 975
Van Boeckweyt, Gort en Krijt, en watter te koope // was,
Nu gaatse goede Meydt, of haar peeckel ontloope // was: 977
Dan klaachtse voor haar hart, dan wijstse voor haar Borst,
Ach Moertje seydse lest: daer leydt myn sulcken korst, 979
980 Met vielse op haer buyck en gaf drie groote kreeten:
Doen sprackse overluydt, 'k sal myn leven niet eten
Dat ongesonde tuych van onbereyde spijs,
Van raeuwe Taruwe graan, van Haver, Garst, of Rijs,
Van sant, van turf, van as, van koolle noch koolstruycken,
985 Ick sal in alle ding myn ouwers raat gebruycken.
Ick kander oock een deel die heele groote lappen 986
Van wolle laaken uyt haar rock en Huycken kappen: 987
Vondese de schuurmanckt met d'ooly-doecken staen, 988
Hoe souw dat volck dan wel in grasduynen gaen! 989
990 Die Rijcke luy'er kluer die staater mennich duur, 990
Ick laat de Joffers staan, die swack zyn van natuur: 991
* 974 A*BCD Blieck-vuyst - 975 A*BCD snofs wit - 983 CD Tarwe - 985 A*BCD dinghen - 988
D Vondense - 990 CD menich - 991 A dieswack
972 quellings: ziekte (vgl. vs. 141); fluyms: slijm, katar (‘Partitieve’ tweede-naam-valsvormen na
vol).
974 Blieck-vyst: bleekscheet, bleekneus; achter: achter in de zaal.
975 snofs-wit: mode-bleekheid; over de vele middelen om mooi bleek te worden, zie Stoett, blz.
153; rommelinghs: mengelmoes, rommel (Partitieve tweede naamval na veel).
977 of haar peeckel ontloope was: of alle kracht eruit is.*
979 Moertje: vrouwtje, lieve juffrouw; leydt: zit.
986 kander een deel: ken er een aantal.
987 Huycken: lange mantels, met kap.
988 schuurmanckt: mand met poetsgerei; ooly-doecken: poetsdoeken om de olie uit te wrijven.
Stoett blz. 154, geeft aanhalingen waaruit blijkt dat men tarwekorrels, krijt, dovekolen at om
een blanke huid te krijgen, maar van wol wordt geen melding gemaakt.
989 in grasduynen gaen: zich te goed doen.
990 mennich: menigeen.
991 laat staan: laat daar.
G.A. Bredero, Moortje