Revista (PDF) - Universidade do Minho
Revista (PDF) - Universidade do Minho
Revista (PDF) - Universidade do Minho
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
106<br />
DIACRÍTICA<br />
Conclusións que veñen a por de manifesto (ou que concordan) coa<br />
liña que estamos a proxectar: a «inventio» e o conseguinte «Camiño<br />
de Santiago» como espacio polisémico-simbólico de mediación cultural<br />
e de universalidade – con independencia da obxectividade histórica<br />
da «inventio» 50 –. García-Sabell soubo captar esta dimensión europea,<br />
simbolizada no «Camiño de Santiago», con representacións e valores<br />
polisémicos: relixiosos, socio-económicos, políticos, culturais; un pouco<br />
de to<strong>do</strong>. Velaquí as súas verbas:<br />
«Dimensión europea de máxima eficacia operativa. Santiago de<br />
Compostela fue un núcleo formal y fecun<strong>do</strong> del mejor espíritu europeo<br />
en la Edad Media y acertó a subrayar energicamente el senti<strong>do</strong> unitario<br />
de Europa. En lo que llamamos «la costumbre» del camino de Santiago<br />
se oculta el hon<strong>do</strong> significa<strong>do</strong> de Europa. No ya de aquella Europa que<br />
en tiempos i<strong>do</strong>s, y semiolvida<strong>do</strong>s, supuso afanes comunes y, como no,<br />
errores comunes. No ya de aquella Europa que conformó su existencia<br />
comunitaria con arreglo a cánones comparti<strong>do</strong>s – en medio de atroces<br />
luchas – y aceptó resignada, andan<strong>do</strong> los siglos, la atonía, la desilusión,<br />
el escepticismo y, lo que me parece peor, la algarabía <strong>do</strong>ctrinal, sino<br />
además, de la Europa semiparalítica que, según Husserl, presentaba,<br />
como máximo peligro, la fatiga. La costumbre del Camino de Santiago<br />
puede, y debe insertarse en la Europa de nuestro tiempo, en la Europa<br />
de ahora mismo» 51 .<br />
Por iso, D. García-Sabell aposta pola revitalización <strong>do</strong> Camiño de<br />
Santiago, para cataliza-la vivencia de Europa como patria común.<br />
«¿Retocan<strong>do</strong> o pasa<strong>do</strong>?» – pregúntase –.»De ningunha maneira,<br />
cambian<strong>do</strong> o presente, facén<strong>do</strong>o herdeiro, devolvén<strong>do</strong>lle a conciencia<br />
de herdeiro».<br />
——————————<br />
50 Sobre o fenómeno posterior da expansión da «inventio» –da súa traducción<br />
efectiva na praxis <strong>do</strong> camiño – ata chegar ó maximum de esplen<strong>do</strong>r; sobre a decadencia,<br />
con Erasmo, e sobre to<strong>do</strong> con Lutero, así como sobre a existencia real de camiños «cara<br />
Compostela» e «de Compostela», non nos ocupamos directamente, porque existe abundante<br />
bibliografía ó respecto. Cfr. REY CASTELAO, O., La historiografía del voto de<br />
Santiago, Santiago, 1985.-BARREIRO MALLON, B./REY CASTELAO, O., Pobres, peregrinos y<br />
enfermos: la red asistencial gallega en el Antiguo Régimen, Consorcio de Santiago de<br />
Compostela, Santiago, 1999.<br />
51 GARCIA-SABELL, D., «Europa en Galicia», en El reto europeo. Identidades culturales<br />
en el cambio de siglo, Ed.Trotta, Madrid (1994), 85-97.