Revista (PDF) - Universidade do Minho
Revista (PDF) - Universidade do Minho
Revista (PDF) - Universidade do Minho
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
138<br />
DIACRÍTICA<br />
«Enfermedad que bajo la aparente energía oculta la desgana, la<br />
fatiga de seguir vivien<strong>do</strong> en tensión, en la tensión idealista del habitante<br />
de <strong>do</strong>s mun<strong>do</strong>s. La fatiga de este consubstancial idealismo puede<br />
llamarse pragmáticamente, necesidad de inmediato, de destruir<br />
el horizonte para que to<strong>do</strong> esté al alcance de la mano; embriaguez<br />
que haga olvidar la distancia insalvable entre las <strong>do</strong>s ciudades, la de Dios<br />
siempre en el horizonte, y la de la tierra, siempre en edificación, que<br />
anule también la diferencia entre los <strong>do</strong>s hombres, entre el hombre<br />
concreto y el siempre naciente . La anulación totalitaria<br />
de la distancia, de la distinción entre . Barbarie monista, falsificada mística que suplanta a la permanente<br />
esperanza de resurrección y a la consubstancial utopía crea<strong>do</strong>ra.<br />
Cansancio de la lucidez y del amor a lo imposible y aban<strong>do</strong>no del saber<br />
más peculiar del hombre europeo: el saber vivir en el fracaso.» (p. 64-65).<br />
E vennos á cabeza a súa definición de utopía en Filosofía e Poesía:<br />
«Entien<strong>do</strong> por Utopía la belleza irrenunciable, y aún la espada<br />
del destino de un ángel que nos conduce hacia aquello que sabemos<br />
imposible».<br />
In<strong>do</strong> cara unha reflexión final, suliñaremos, que a concepción da<br />
historia, da política, e <strong>do</strong> vivir con plena responsabilidade ética o<br />
momento histórico que a un lle toca «no tempo» é algo ineludibel para<br />
Zambrano. Trala súa crítica á racionalidade, á modernidade, trala súa<br />
crítica cultural e política de Europa e Occidente, achamos un pensamento<br />
vivo que considera que «os instantes de lucidez» liberan á fatalidade,<br />
son instantes que se dan tanto na conciencia persoal como<br />
nunha historia non «criminal» non «sacrificial». Pero tamén trasmite<br />
a idea de que a historia debe deixar de ser o lugar exclusivo <strong>do</strong> afán<br />
absoluto, racionaliza<strong>do</strong>r e realiza<strong>do</strong>r das esperanzas: «algo máis ca<br />
historia e a política», e decir, a vía espiritual, crea<strong>do</strong>ra, mística, pero<br />
dunha conciencia «lúcida e desperta», condicións vitais dunha política<br />
da liberdade, no tempo que nos toca vivir. Condicións éticas e ontolóxicas<br />
que farán posible o aban<strong>do</strong>no <strong>do</strong> «sacrificio», máis alá <strong>do</strong> liberalismo,<br />
<strong>do</strong> neoliberalismo e <strong>do</strong> conservadurismo, pois Zambrano aposta<br />
por unha vía ética e política, tamén, como desenvolve en Persona y<br />
Democracia. (1958). No prólogo de 1987, dínos:<br />
«La crisis de Occidente» ya no ha lugar apenas. No hay crisis, lo<br />
que hay más que nunca es orfandad. Oscuros dioses han toma<strong>do</strong> el<br />
lugar de la luminosa claridad, aquella que se presentaba ofrecien<strong>do</strong> ala<br />
historia, al mun<strong>do</strong>, como el cumplimiento, el término de la historia sacrificial.<br />
Hoy no se ve ya el sacrificio: la historia se nos ha torna<strong>do</strong> en un<br />
lugar indiferente <strong>do</strong>nde cualquier acontecimiento puede tener lugar con<br />
la misma vigencia y los mismos derechos que un Dios absoluto que no<br />
permite la más leve discusión».