Revista (PDF) - Universidade do Minho

O «CAMINHO DE SANTIAGO», ESPACIO DE MEDIACIÓN E DE UNIVERSALIDADE 79
defini-lo en códigos dogmático-monosémicos (con perda, claro está,
da polisemia do espíritu).
Terceira : Se o discurso teolóxico-relixioso «heterodoxo» xorde con
posterioridade ó discurso constituído como «ortodoxo», cabe preguntar
cál dos dous discursos está máis próximo ás orixes; e tamén
cabe preguntar – sempre a posteriori – se o proceso de constitución do
discurso ortodoxo (constituído por medio de definicións e anatemas
dos Concilios, a miúdo en connivencia e mesmo en colaboración cos
poderes estatuídos) non presenta algún tipo de semellanza co proceso
de «positivización» do cristianismo, en canto proceso de transformación
da Volksreligion nunha relixión de libro, allea ó espíritu (xermánico)
e inimiga da liberdade e da felicidade; ou, o que ven a se-lo
mesmo, a transformación do espíritu do cristianismo en relixión positiva,
organizada eclesiásticamente, constituída en base á autoridade e
ó exercicio do poder, codificada en dogmas definidos polos concilios
como normas de verdade e de falsidade, allea respecto ós seus
membros. Os Escritos teolóxicos de xuventude de Hegel – especialmente
Relixión do pobo e cristianismo, e A positividade da relixión cristiana
15 – están a suxerir máis que analoxias, e convidan a unha
confrontación.
Cuarta: Con todo, mentras non se dispoña dun corpus doctrinal de
Prisciliano realmente autentificado, posiblemente endexamáis se chegue
a distinguir entre o Prisciliano «imaxinario» e o Prisciliano histórico-real
porque, amáis das limitacións e problemas documentais,
contamos – para enguedellar ainda más as cousas – con moitedume
de interpretacións; e como dicía G-Lukács «non hai interpretación inocente».
Agora ben, para o tipo de discurso que pretendemos realizar,
dun Prisciliano «simbólico – representante dun discurso polisémico e
popular, que tivo – e ten – non só contexto, senón ademáis vixencia
histórica –, é suficiente a figura máis plástica e moldeable dun Prisciliano
que – con certas reservas – se podería designar como un «imaxinario
social». Xusto nesta dimensión concordamos coa descripción de
S. Sevilla: «Lo imaginario tiene implicaciones éticas, y en ese ámbito
——————————
15 HEGEL, G. W. F., Escritos teológicos de juventud (Traducción de J. M. Ripalda),
F.C.E.,México, 1977. – E ilustrativo e clarificador neste preciso sentido o traballo de
P.Rossi «La dialéctica hegeliana», A.A.V.V., La evolución de la dialéctica, Martínez Roca,
Barcelona (1977), 197-251.