Revista (PDF) - Universidade do Minho
Revista (PDF) - Universidade do Minho
Revista (PDF) - Universidade do Minho
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
O «CAMINHO DE SANTIAGO», ESPACIO DE MEDIACIÓN E DE UNIVERSALIDADE 89<br />
más occidental del orbe islámico y el camino de Santiago en «camino<br />
de Almanzor» 30 .<br />
Pero, antes de nos introducir na exposicón concreta <strong>do</strong>s tres itinerarios<br />
que estabece P.Arribas e que constitúen a estructura da obra<br />
(Pícaros e peregrinos; os que axexan o paso <strong>do</strong>s romeiros, e a mesma<br />
picaresca da Igrexa), Pablo Arribas – que manexa perfectamente as<br />
fontes <strong>do</strong>cumentais clásicas e as monografías sobre o tema –, para non<br />
da-la sensación de se limitar só a un aspecto, que puidera parecer<br />
marxinal como a «picaresca», propón na introducción as múltiples<br />
dimensións e valores <strong>do</strong> Camiño de Santiago, un <strong>do</strong>s femómenos<br />
máis característicos <strong>do</strong> mun<strong>do</strong> occidental; camiño de fe e de prodixios,<br />
con poderes taumatúrxicos; camiño de trascendentes consecuencias<br />
económicas, políticas e culturais para a cristiandade; camiño que<br />
representa o máximo ideal de convivencia sen fronteiras, basea<strong>do</strong> na<br />
unidade fundamental <strong>do</strong> xénero humano; e camiño recoñeci<strong>do</strong> polo<br />
Consello de Europa como primeiro itinerario cultural europeo: «Esas<br />
ideas de convivencia de una Europa que se hace caminan<strong>do</strong>, van a ser<br />
extraordinariamente facilitadas a partir del siglo XI, en que la peregrinación<br />
alcanza a ser la forma más común de devoción, por la creación<br />
de ciudadades, reparación de caminos y construcción de puentes,<br />
fundación de hospitales y alberguerías; tarea en la que rivalizan reyes,<br />
órdenes religiosas, nobles burgueses, sólos o más tarde agrupa<strong>do</strong>s en<br />
cofradías. Las atenciones de to<strong>do</strong> tipo a los romeros (…) llegan a ser<br />
proverbiales en no pocos casos, y la paz del camino, las medidas regias<br />
para asegurarse el libre tránsito, una preocupación constante…» 31 .<br />
Pero, o camiño, no seu facerse camiño de forma cotián, ó andar,<br />
mostra axiña» o contrapunto» (negativo) <strong>do</strong> relixioso: «…es más –<br />
continúa dicín<strong>do</strong>nos Arribas – pienso que hasta este libro podría haber<br />
teni<strong>do</strong> un desarrollo nada despreciable enfocán<strong>do</strong>lo desde la óptica<br />
¿quienes eran los que iban a la gran romería santiaguesa?. Al la<strong>do</strong><br />
de una parte del santoral y de lo más grana<strong>do</strong> de la sociedad civil y<br />
eclesiástica, de cuyo peregrinar han queda<strong>do</strong> referencias que, sin falta,<br />
figuran en la aparte introductoria del cualquier guía del Camino, figuran<br />
los otros: ladrones, aventureros, prostitutas, juglares, falsos men-<br />
——————————<br />
30 Ibid., 15.<br />
31 Desde unha perspectiva relixiosa a Carta Pastoral <strong>do</strong>s bispos <strong>do</strong> Camiño de<br />
Santiago ( 24/7/85) subliña o significa<strong>do</strong> e valores relixiosos <strong>do</strong> Camiño, nas súas<br />
vertientes fundamentais: cristolóxica, de comuñón eclesial, de conversión cristiana, de<br />
importante reclamo, etc.