Revista (PDF) - Universidade do Minho

SOBRE LA AGONÍA DE EUROPA DE MARÍA ZAMBRANO 135
un mundo, es el anhelo más íntimo y ferviente del europeo, un mundo
desde su nada. Bajo el afán de justiza y aún de felicidad se ha llamado
Revolución. Se ha llamado a veces, nostalgia del Paraíso Perdído. Y no es
sino afirmación del momento, del eterno momento: » (p. 41-2).
Recurrentemente, a nosa autora, nesta e noutras obras, incide na
característica da violencia do existir: «Pues el delito mayor del hombre
es haber nacido» 19 . Non obstante rexeita o nihilismo que se desprende
do mesmo, e tamén, como se dixo, o estoicismo (o europeo estoico, dí,
é o europeo conservador) e o quietismo de certas relixións. A saída ven
do lado da esperanza e da misericordia, posto que, entende, a relixión
de Europa non foi senón unha versión do cristianismo.
A esperanza ven do desexo, da necesidade de renacemento que
caracteriza, ao seu xuizo, ao home europeo. Zambrano considera que o
recurso ao estado de natureza non e máis que unha utopía, tampouco
comparte a idea de Rousseau do «home natural». O home no estado de
natureza nunca existiu, sempre atopamos cultura, a razón está en que
o home non se conforma con nacer unha soa vez: «necesita ser reenxendrado»,
de aí a cultura, ese constante renacer. O home busca e non
atopa ese ser enteiro e acabado. Todas as culturas realizadas, insiste,
e aínda as utopías son ensaios de ser. Unha vez máis caracteriza a
Occidente, as culturas orientais buscan o desnacemento, Europa o
renacemento. A esperanza de renacer aquí na terra, neste mundo,
mesmo cando está a soñar con outro: «El protagonista europeo, pues,
el sujeto de su vida histórica, de su cultura, ha estado engendrado por
una lúcida esperanza. Esperanza que le ha hecho habitante de la más
rara manera que haya podido darse» (p. 46). O nacemento de Europa,
dese suxeito protagonista e da esperanza, volve levarnos da man de
Zambrano a Agostiño e o cambio que se produce á saída do mundo
antigo: a esperanza do novo nacemento. Agostiño é agora nomeado
como Primeiro Pai, como o pai de Europa e protagonista da vida
europea. Nas Confesións toma corpo a transmutación de esperanzas e
desesperacións o que, dito doutra maneira, significa unha cultura
——————————
19 A propósito de «Adsum» a destacada introducción de Delirio y Destino onde se
incide nesta idea dinos R. Roig: «María se había dado cuenta, quizás leyendo a Miguel
de Unamuno y en sintonía con el mundo clásico, que la vida es trágica, que no hay forma
de escapar a nuestra realidad; y así nos señala, parafraseando a los trágicos antiguos,
que ». Art. cit., p. 152.