21.09.2013 Views

Op steenworp afstand - Oapen

Op steenworp afstand - Oapen

Op steenworp afstand - Oapen

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Woord vooraf<br />

De wrr is van 1972. Dat was het jaar waarin het rapport van de club van Rome<br />

uitkwam, en futurologie en toekomstdenken in hoog aanzien stonden. Dat had<br />

wellicht te maken met het roerige en onzekere karakter van die tijden. Veel werd<br />

verwacht van wetenschappelijk geïnformeerde, toekomstgerichte politieke sturing.<br />

Een toekomst die kon worden veranderd door hem goed te kennen. En dat door een<br />

nationale overheid die autonoom de maatschappelijke ontwikkelingen binnen het<br />

nationale grondgebied zou kunnen bepalen.<br />

Sinds 1972 is er veel veranderd. De kenbaarheid, controleerbaarheid en voorspelbaarheid<br />

van heden en toekomst nemen gestaag af als gevolg van de technische, culturele<br />

en maatschappelijke ontwikkelingen die steeds meer zijn ingeweven in een internationale<br />

dynamiek. Dat heeft de behoefte aan onderzoek en informatie bij de overheid<br />

echter niet weggenomen. Naarmate de mogelijkheid van sturing en voorspelling<br />

afneemt, neemt de behoefte aan informatie toe. Wie echt kan sturen hoeft minder<br />

van de weg te weten. Een toekomst die echt kenbaar is, hoeft men niet te kennen; die<br />

komt vanzelf wel. Maar hoe minder het sturend vermogen en de voorspelbaarheid<br />

van de toekomst is, des te eerder moet men ontwikkelingen zien en de gevolgen van<br />

mogelijke opties kennen. Niet om voor één toekomstscenario te kiezen, maar om de<br />

toekomst open te houden en niet af te sluiten door onberaden keuzen. Stuurvermogen<br />

vraagt om leervermogen. Maakbaarheid is wel afgezworen, maar beleid wordt<br />

pas verantwoord geacht als gevolgen tot ver in de toekomst zijn onderzocht. Bovendien<br />

dragen onderzoek en advies in toenemende mate bij aan verscheidenheid; voor<br />

iedere maatregel laat zich immers wel een ondersteunend onderzoek of deskundige<br />

vinden. Niet gebrek aan eenheid in beleid wordt nu als probleem gezien, maar gebrek<br />

aan eenheid in advisering. Een overdaad aan adviezen is uiteraard complex, maar de<br />

vraag is of dat te vermijden is, en of coördinatie van weten en kennen daarop een<br />

juiste reactie is. Verscheidenheid en afnemende kenbaarheid zijn niet het gevolg van<br />

onderzoek en adviezen, maar van de moderne kennisintensieve samenleving. Als er<br />

35 ja ar wrr

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!