Op steenworp afstand - Oapen

menten rakende, beleidsterrein. Een tweede wrr-onderwerp betreft de structuur
van de Nederlandse economie. De laatste Industrialisatienota was van 1963 en de
laatste structuurnota over de economie was van 1966 van de toenmalige minister van
Economische Zaken Joop den Uyl. Toch liet het zich aanzien dat bijvoorbeeld nieuwe
doelen op het gebied van milieu, welzijn en wetenschapsbeleid noopten tot een
nieuwe nota met doelen voor de toekomst. Het resulteert uiteindelijk in de Nota selectieve
groei (1976) van minister van Economische Zaken Lubbers. Een derde advies
kwam voort uit het energievraagstuk, actueel geworden door de energiecrisis van
1973 (olieboycot door de opec-landen). Deze crisis drukt Nederland met zijn neus op
de afhankelijkheid van het buitenland; ook de aardgascontracten met het buitenland
spelen een rol. De samenhang van het energiebeleid met het buitenlands beleid en
het economisch beleid moet in het regeringsbeleid meer onderbouwd worden met
wetenschappelijke modellen waarin de samenhang van de hele energiehuishouding
tot uiting komt. Het advies leidde onder meer tot de oprichting van de Algemene
Energieraad in 1976.
Het laatste thema in deze reeks was het bevolkingsvraagstuk. In 1966 was nog door
demografen voorspeld dat Nederland anno 2000 het ongekende aantal van ruim
20 miljoen inwoners zou tellen; hetgeen bijzondere voorzieningen zou vereisen
(Nederland gold al als het dichtstbevolkte land ter wereld). Tegelijkertijd was de
Volkstelling van 1970 goeddeels mislukt en er bestond grote twijfel over het nut van
volkstellingen voor de toekomst. Voorts kondigde het vraagstuk zich aan van de
buitenlandse migratie. In het gevraagde rapport nr. 5 stelde de raad maatregelen voor
om te komen tot een betere voorziening voor de bevolkingsprognoses, eventueel in
te bedden in een samenwerkingsverband van de planbureaus en het nidi binnen het
kader van de Centrale Commissie voor de Statistiek.
De verhouding tot premier Den Uyl en tot de ministerraad
Alle adviezen die in 1974 uitkwamen waren door het kabinet gevraagd. De onderwerpkeuze
is tot stand gekomen in samenspraak tussen premier Den Uyl en de voorzitter
van de raad Kremers, die zich bij die ontmoetingen ook een enkele keer liet
vergezellen door de secretaris en het bij het onderwerp meest betrokken raadslid of
staflid. Ook was het toen nog gebruikelijk dat conceptrapporten met de premier werden
besproken voordat ze door de raad formeel werden vastgelegd. De verhouding
tussen premier Den Uyl en de wrr was een bijzondere zoals oud-voorzitter Kremers
bij meerdere gelegenheden heeft opgemerkt. Den Uyl had een duidelijke wetenschappelijke
interesse en als oud directeur van de Wiardi Beckman Stichting (wbs) had hij
veel belangstelling voor de wrr. 8 De raad was toen erg open ten opzichte van de premier
en gaf conceptteksten van rapporten al in een vroeg stadium aan hem ter inzage.
35 ja ar wrr
183