Op steenworp afstand - Oapen

tificeren van punten waarop overeenstemming mogelijk is. Vervolgens het bereiken
van overeenstemming over die onderwerpen waarover discussie mogelijk en nuttig
is. Tenslotte het identificeren van problemen waarover onenigheid groot en reëel
is. Het cgdp voert dus geen onderhandelingen gericht op één uitkomst waar alle
partijen zich in kunnen vinden, maar biedt een podium om informatie te vergaren
en de uitwisseling van ideeën te faciliteren. Deze openbare discussie kan al dan niet
uitmonden in overeenstemming of zelfs overeenkomst tussen de sociale partners en
de overheid (Kroonenburg e.a. 1981: 287).
De hervormingsgeschiedenis
Tot de jaren zestig werkt het vijfjarensysteem naar tevredenheid. Midden jaren
zestig ontstaan de eerste scheurtjes wanneer de Franse regering meer nadruk legt
op de markt, en daarmee de rol van planning afneemt. Dit had ook te maken met de
rol van Giscard d’Estaing, van 1963 tot 1981 eerst minister van Financiën en daarna
premier, die geen fan was van het planningsysteem (Estrin en Holmes 1982). De
echte neergang kwam met de oliecrisis en economische crisis in de jaren zeventig
(Estrin en Homes 1983; Groenewegen 1989). De Franse economie was bovendien
een internationale en open economie geworden, geïntegreerd in de Europese markt
en economie, wat het steeds moeilijker maakte om voor een periode van vijf jaar
doelstellingen vast te leggen. Hoewel de planfunctie dus aan kracht verloor, bleef
het proces van opstellen nuttig, omdat het ervoor zorgde dat alle betrokken partijen
om de tafel kwamen en de discussie aangingen over nieuw sociaal beleid en nieuwe
investeringen.
De socialistische regering van president Mitterand, gekozen in 1981, had zich al voor
de verkiezingen gecommitteerd aan een revival van planning om samenhangende investeringen
door te voeren en economische groei te bereiken (Estrin 1985). De neergaande
lijn zou doorbroken worden door de creatie van een specifiek ministerie voor
Planning, gekoppeld aan administratieve hervormingen om het planningproces meer
operationeel en effectief te maken. Het cgdp bleef bestaan, maar de nieuwe richting
gaf het instituut niet de noodzakelijke nieuwe drive. Nog steeds is de voornaamste
activiteit van het instituut het schrijven van het vijfjaarlijkse plan. Maar dit plan verliest
steeds meer aan waarde. Begin jaren negentig besluit premier Edward Balladur
(1993-1995) het twaalfde plan niet voor te leggen aan het parlement ter stemming,
omdat het volgens hem geen waarde meer had in de economische werkelijkheid
(interview Boissard). Toch besluit ook hij het cgdp te behouden. Hij wilde het hervormen
tot een evaluerend orgaan, ten dienste van de premier, met de opdracht evaluaties
van beleid voor te bereiden en meerdere studies op verschillende terreinen uit
wrr 35 ja ar
281