Op steenworp afstand - Oapen

kwam geen enkele reactie. Alsof hij van Teflon
was, gleed alles van hem af. Ik denk dat
de aanwezige ministers daar ook gezien zullen
hebben dat met praten niks meer kon
worden opgelost. Rutten heeft daarna de
raad ook niet meer voorgezeten. Donner zou
de vergaderingen gaan leiden tot het aantreden
van de nieuwe raad. Niet lang daarna is
Rutten ziek geworden. Dat maakte het allemaal
nog vervelender. Hij is nog wel naar
mijn afscheid bij Akzo gekomen. Dat heb ik
erg in hem gewaardeerd.”
Toen Van Damme onlangs het officiële verslag
van haar periode in de raad nog eens las,
viel ze bijna van haar stoel van verbazing.
Daarin stond dat veel adviezen positief door
het kabinet waren ontvangen. “Ik had de
indruk dat het nogal gepimpt was.”
Voor haar gevoel deed het kabinet namelijk
weinig met de wrr-rapporten. “In het
algemeen was ik daar altijd vrij onaangenaam
door getroffen. De reactie was meestal
nogal lauw. Als dat eens een keer niet zo was,
zei het kabinet dat er een commissie zou
komen of dat het beleid al uitgevoerd werd
zoals wij voorstelden. Dan dacht ik: ‘Dat is
niet waar’. Ik kende dat gedrag wel een beetje
vanuit Akzo. Tussen corporate en de divisies
ging het vaak net zo.”
Terugkijkend denkt ze dat de raad bezig
was met thema’s waarvoor politiek en maatschappij
nog niet rijp waren. De emissierechten
voor co 2 waar sinds 2005 in gehandeld
kan worden om het broeikaseffect te
verminderen, stelde de wrr al begin jaren
negentig voor. Het rapport over burgerschap
bracht de raad al in 1992 uit, maar het onderwerp
werd politiek pas door de kabinetten
van Balkenende opgepakt.
Dat laatste thema was indertijd zelfs
voor veel raadsleden nog te nieuw, zegt Van
Damme. “Er werd vaak nogal denigrerend
over gesproken, wat erg vervelend was voor
Herman van Gunsteren die dit project leidde.
Sommige raadsleden wilden dit onderwerp
wegduwen naar een achtergrondstudie. In
een vergadering die ik een keer moest voorzitten,
heb ik het voor elkaar gekregen dat dit
rapport toch door de raad geaccepteerd werd.
Ik heb begrepen dat er later veel belangstelling
voor is gekomen.”
Ook over andere onderwerpen werd
soms fel gediscussieerd. “Bij de voorbereiding
van het advies Ouderen voor ouderen
(1992) merkte iemand op dat de aow
niet meer houdbaar zou zijn. Nou, dat was
vloeken in de kerk. Er ontstond een merk-
Ik heb medelijden met de arme Kamerleden
die ze moeten lezen.
m a r i n a va n d a m m e
waardige splitsing in de raad. Dat rapport is
uiteindelijk wel geaccepteerd, maar de conclusies
zijn volgens mij flink afgezwakt. Dat
is natuurlijk altijd het gevaar van het streven
naar consensus.”
Bij die discussies speelden ook de politieke
voorkeuren van de verschillende raadsleden
regelmatig een rol, zegt Van Damme,
die zelf liberaal is. “De wetenschappelijke
onderbouwing van wrr-rapporten is niet
altijd politiek neutraal. Het is bijna onmogelijk
dat de innerlijke politieke overtuiging
van de leden geen rol speelt bij de afwegingen
die gemaakt moeten worden. Daarom is
een brede samenstelling van de raad ook zo
van belang.”
35 ja ar wrr 467