Op steenworp afstand - Oapen

kritische evaluatie over de raad geschreven die opvraagbaar was. 26 Daarenboven getuigde
de hele operatie bij alle amateurisme en (over)moed, tegelijk ook van afstand
ten opzichte van allerlei bedoelingen van de politici van dat moment.
De raad trok er achteraf gezien ook conclusies uit over de mate van afstand tot het
beleid. De wrr had zich met de atv te veel op afstand van het beleid geplaatst. 27 Hij
was te veel louter waarnemer geweest. De vertaling naar beleid vergde een andere inzet.
De raad moest voortaan meer bij de politieke wilsvorming aansluiten en een duidelijkere
koppeling leggen met actuele beleidsvragen, zonder politieke voorkeuren
en probleemstellingen van het beleid zonder meer over te nemen. Snel zou blijken
dat zo’n opstelling ook haar risico’s had.
7.3 1 76-1 77: wrr vindt functie in beleidsont wikkeling
voor brede ma atschappelijke problemen
Kort na de start van de atv begon de raad ook met een drietal toekomstverkenningen
op deelterreinen, die geheel ‘in eigen huis’ werden uitgevoerd.
Het project ‘waarden en normen’ (onder leiding van het raadslid H.M. in ’t Veld-
Langeveld) was bedoeld als zelfstandig project, maar ook als een aanvulling op de
atv, die dit thema buiten beschouwing liet. Het eerste product van dit waarden en
normen project is een voorstudie over de emancipatie van de vrouw. Het project
zou later een doorstart maken in de Beleidsgerichte toekomstverkenning (nr. 19,
1980/1982), maar toen was het van een complement van de atv geworden tot een
andere methode van toekomstverkenning: geen verrassingsvrije toekomstverkenning,
maar één die is opgebouwd aan de hand van normatieve scenario’s. De Technisch-Natuurwetenschappelijke
Toekomstverkenning (tntv) onder leiding van G.W.
Rathenau, leverde in de eerste raadsperiode niet veel op, maar is achteraf gezien een
voorloper van het rapport Plaats en toekomst van de Nederlandse industrie (nr. 18),
ook uit de volgende raadsperiode. Ten slotte begon (onder leiding van F. Böttcher)
een Buitenland toekomstverkenning, die zich richt op de buitenlandse invloeden op
Nederland. Enigszins spraakmakend was een intern rapportje, waarvan niet geheel
zeker is of het het kabinet daadwerkelijk bereikt heeft en dat – hoe dan ook – in de
pers kwam zonder dat het officieel gepubliceerd was, over de eventuele overkomst
van migranten uit Rhodesië (het tegenwoordige Zimbabwe) en Zuid-Afrika. Er werd
ingegaan op de theoretische kans dat, vanwege de onrust aldaar, een repatriantenstroom
op gang zou komen van mensen met een Nederlands paspoort, vergelijkbaar
met de stroom die enkele decennia ervoor uit Indonesië op gang was gekomen.
35 ja ar wrr
18