Op steenworp afstand - Oapen

gelegd op arbeidsparticipatie als weg tot maatschappelijke integratie. Beide rapporten
zijn goed ontvangen en hebben veel invloed gehad op het beleid. Hoewel Werkend
perspectief vernieuwend was, doordat dit rapport het vraagstuk van werkloosheid
herdefinieerde als vraagstuk van participatie en tegelijk aansloot bij reële actuele problemen,
werd het erin neergelegde gedachtegoed pas na lange tijd goed in het beleid
verwerkt, bijvoorbeeld in nieuwe maatregelen voor de wao (wia) van ver na het
jaar 2000 (!). “Een goed rapport heeft een incubatietijd van Creutzfeld-Jacob achtige
proporties”, zo concludeert Adriaansens in zijn interview.
Rond 1990 begon binnen en buiten de raad een discussie over plaats en toekomst van
de wrr zelf. Deze discussie werd gestart door F.W. Rutten, die in 1990 Albeda na
diens aftreden wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd opvolgde.
Deze oud-secretaris-generaal van Economische Zaken, werd benoemd toen de
nieuwe minister van Economische Zaken, Andriessen, Albeda’s gedoodverfde opvolger
het raadslid L.A. Geelhoed, met succes als secretaris-generaal had geclaimd.
Rutten was voorstander van een wrr als een soort organisatiebureau en externe
staf van de premier. Hij wilde ook dat de raad een ander soort werk ging doen dan
tot dan toe. De raad moest tevens kleiner worden met minder raadsleden; ook het
aantal stafleden, dat enige jaren eerder sterk was uitgebreid met het incorporeren
van de Harmonisatie Raad Welzijnsbeleid, zou veel lager kunnen. De raad zou in de
toekomst vooral onderzoek gaan uitbesteden en slechts zo hier en daar een strategische
nota produceren in de trant van de nota’s van de cec, de Centraal Economische
Commissie (een college bestaande uit topambtenaren). Ze zouden dan vooral ook
gaan over zaken als privatisering en dergelijke. 34 Met die plannen kwam Rutten
zowel in conflict met andere raadsleden als met premier Lubbers, die zoals hij in zijn
interview aangeeft de wrr toch primair zag als wetenschappelijke instantie voor de
lange termijn. In de verhouding van distantie en nabijheid was Lubbers juist voorstander
van distantie, zowel van de regering tegenover de wrr als omgekeerd. 35 Van
de twee uitersten waartussen de wrr steeds moet balanceren, een planningraad ten
dienste van de premier of de horzelfunctie, zoals oud-secretaris Bletz opmerkte 36 ,
koos Rutten juist voor het andere, de positie van planningraad.
Deze ontwikkelingen leidden binnen de raad tot verschillen van mening over de
toekomst van de wrr; soms ook lekten die conflicten uit en haalden de media in de
vorm van artikelen over het al dan niet bestaansrecht van de raad. 37
Het zou tot begin jaren negentig duren voordat de wrr weer in rustiger vaarwater
terechtkwam. Dat gebeurde nadat bij de aanvang van de vijfde raadsperiode in 1993
Rutten werd opgevolgd door J.P.H. Donner als de nieuwe voorzitter. In overleg met
de raad stelde Donner een nota op over de wrr in de jaren negentig. Deze was mede
35 ja ar wrr
1