Op steenworp afstand - Oapen

500
op de brug t us sen
w e t ensch a p en pol i t iek
Dat laatste lijkt ook de lijn van gezondheidsminister
Borst, die kort daarvoor partijleider
van d66 is geworden. De beoogd lijsttrekker
van de kleinste regeringspartij lijkt de aangewezen
persoon om na de verkiezingen van
1998 opnieuw eerstverantwoordelijke te zijn
voor het gezondheidsbeleid.
“Ik ben er niet voor om dit in het nieuwe
regeerakkoord te zetten”, zegt Borst in het
radioprogramma Kamerbreed dat haar aan de
tand voelt over het rapport dat dan nog steeds
niet openbaar is. “We moeten oppassen dat
we niet iedere kabinetsperiode weer van alles
overhoop halen. Er ligt nu een prachtige analyse
van hoe het zou kunnen met een ziektekostenverzekering
voor alle Nederlanders,
maar daarmee houdt het op. De wrr houdt
op waar de politiek begint.”
“We hadden het advies zo willen presenteren
dat het voor alle partijen acceptabel was”, zegt
Gunning. “Dan hadden we het goed kunnen
neerzetten, maar doordat een deel al was uitgelekt
konden we die saus er niet meer overheen
gieten.” Of dat uiteindelijk veel had uitgemaakt?
Gunning schudt haar hoofd. “Dat is
kortetermijndenken. Als een advies om wat
voor reden dan ook het kabinet niet welgevallig
is, helpt zo’n saus ook niet.”
Ze vond het jammer, maar niet vreselijk.
“Natuurlijk wil je graag positieve reacties, eer
en glorie, maar uiteindelijk gaat het daar niet
om. En daarbij heb je als wrr-lid natuurlijk
het voordeel van een zekere wetenschappelijke
afstand: je denkt bij jezelf: ‘Ik heb gelijk
en dit komt echt wel weer een keer terug’.”
Dat blijkt nog niet drie maanden later
35 ja ar wrr
bij de kabinetsreactie, die standaard op elk
wrr-rapport volgt. Daarin wordt zuinigjes
opgemerkt dat de inhoud wellicht een rol
kan spelen bij het opstellen van de verkiezingsprogramma’s
en later tijdens de formatie.
Meer bemoedigend zijn de positieve reacties
die Gunning krijgt van ambtenaren. “Die
zeiden: ‘Goed advies, daar kunnen we wel
wat mee en daar gaan we achter de schermen
gewoon mee verder’.”
Dat lijkt inderdaad te gebeuren. Al binnen
een jaar laat Els Borst – inmiddels geprolongeerd
als minister in het tweede paarse kabinet
– weten dat een algemene basisverzekering
voor de noodzakelijke zorg op termijn
gewenst is. De resterende kabinetsperiode
Het ging er dus om dat wij die volksverzekering neer
moesten zetten als een relatief neutraal idee.
moet wat haar betreft gebruikt worden voor
het doordenken van mogelijkheden en consequenties.
Als in 2002 de paarse kabinetten plaatsmaken
voor die van Balkenende, belandt de pvda in
de oppositie, maar komt de altijd met de pvda
geassocieerde volksverzekering in het regeerakkoord.
Dat voormalig wrr-voorzitter Piet-Hein
Donner nauw bij de formatie betrokken is,
speelt daarbij volgens Gunning zeker een
rol. “Toen ik dat regeerakkoord las, dacht
ik: ‘Daar staan precies de juiste bewoordingen
in precies de juiste zinnen. Dit komt niet
zomaar uit de lucht vallen’.”
De veranderingen die Hans Hoogervorst
als minister voor Volksgezondheid uiteindelijk
weet te realiseren, volgen volgens Gunning
in grote lijnen het wrr-advies. “Toen
die nieuwe voorstellen kwamen, heb ik nog