t9XQX

Desafios para a superação das desigualdades sociaispedagóxico ou educativa en moitos dos materiais elaborados, manifestada ben no xeito de organizar osmateriais, de estruturar ou redactar as propostas de actividades ou ben na conceptualización de comoentender a educación na proposta dos materiais.Materiais territorializados. No desenvolvemento do noso estudio, partimos daconsideración das potencialidades do local e tendo moi presente a idea de que os materiais podencontribuír empregando palabras de Carbonell (1995:214) a “reinventar o territorio” no sentido de quepoidan promover o descubrimento dos novos espazos educativos existentes nos municipios, afomentar o respecto pola diversidade cultural e favorecer o desenvolvemento de procesos educativosdescentralizados. De igual modo, pensamos que a formulación de propostas contextualizadas nacontorna e que inclúan achegas enmarcadas no territorio, poderán contribuír a evitar adescontextualización cognitiva producida polo aprendizaxe exclusivamente formal, o que ao tempoque acostuma provocar un alto grao de descontextualización social, provoca desarraigo ao neno domedio socio-cultural (Álvarez, 1990). Igualmente, é necesario ter presente algún dos principiosrelacionados coa comunidade de aprendizaxe (Aguilera,Mendoza y Racionero, 2010; Freire, 1997;Flecha García e Pigvert, s.f: Torres, s.f., Valls, 2000; VVAA, 1998, entre outros), e que poñen énfaseno establecemento dunha aprendizaxe dialóxica, na consideración da familia e as asociacións nodesenvolvemento de materiais, na constitución do centro educativo nun dos centros de aprendizaxepara toda a comunidade e a acción conxunta do profesorado, e a consideración doutras entidades dacomunidade no desenvolvemento das propostas. Coincidimos igualmente con Alfieri (1990) nasnecesidades de que o ámbito local (constituído pola familia, as institucións locais, as asociacións, asestruturas produtivas), teñen o compromiso de favorecer a conquista por parte do neno dunha baseexperimental rica, íntegra, auténtica, diferenciada, samente conflitiva.A elaboración dos propios materiais nos contextos educativos municipais.Ao noso modo de ver, a elaboración de materiais didácticos nos contextos educativos municipaisconstitúese nunha magnífica oportunidade para formular propostas alternativas aos libros de texto, detal maneira que poidamos suplir moitas das carencias que estes presentan. Unha escola cunhaensinanza de calidade depende nestes momentos dunha atención axeitada ás necesidades particularesdo alumnado. Os materiais, en función dos contidos e das actividades que propoñen, contribuirán aestablecer nexos de conexión entre o que sucede no centro e o que sucede no entorno social. Outroaspecto, que se ten posto de relevo en numerosas reflexións e experiencias, é a viabilidade daelaboración de materiais contextualizados na realidade educativa municipal co propósito de contribuírá preservación do patrimonio e a revalorización do entorno (véxase Braga e Schmidt, 2010; Cebrián eNoguera, 2010; Cid, Feijoo e Veloso, 2007; Martín, 1999; Rodríguez e Castro, 2007; Rodríguez eGarcía, 2010 e 2011 e Rosales, 2009).2 ANTECEDENTES DE INVESTIGACIÓNCo propósito de situar axeitadamente a nosa temática obxecto de estudo e de coñecer osprecedentes que anteceden ao desenvolvemento do noso traballo, procedemos á realización dunhabusca bibliográfica que nos permitira achegarnos ao estado da cuestión. Neste sentido, se prestamosatención a algunhas das últimas revisións da literatura e dos congresos organizados no panoramanacional e internacional, podemos observar como en termos xerais non contamos apenas con traballosde investigación centrados en analizar a cuestión dos materiais producidos ou financiados noscontextos municipais.Véxanse, entre outras, as revisións e traballos publicados nos últimos congresos internacionaisrelacionados cos libros de texto e materiais didácticos organizados pola International Association forResearch on Textbooks and Educational media (IARTEM) (Bratislava, 2005; Caen, 2005; Tonsberg,2007; Antananarino, 2008; Santiago de Compostela, 2009), The International Conference on theScholastic Manuals (Québec, 2006), The International Seminar on Scholastic Texts (Santiago deChile, 2006).De igual maneira, tivemos moi presentes algúns dos nosos traballos de revisión bibliográfica,nos que nos temos preocupado por revisar e analizar o estado da cuestión dos últimos anos (véxase por76