Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

Kural 20 - Zamanında uyarı
mümkün olan her fleyi yapmalar›na iliflkin kural uluslararas› olmayan silahl› çat›flmalara
uygulanabilir olan ya da uygulanm›fl olan askeri el kitaplar›nda yer
almaktad›r. 67
Eski Yugoslavya Uluslararas› Ceza Mahkemesinin Kupreškic karar›ndaki içtihad›,
bu kural›n uluslararas› ve uluslararas› olmayan silahl› çat›flmalardaki teamüli
niteli€ine iliflkin ek deliller sunmaktad›r. Mahkeme, karar›nda, daha önceki genel
kurallar› daha kesinlefltirdi€i için bu kural›n uluslararas› teamül hukukunun bir parças›n›
oluflturdu€una karar vermifltir. 68 Uluslararas› ve uluslararas› olmayan silahl›
çat›flmalarda teamüli nitelikte olan ay›rt etme ilkesinin (bkz. kural 1 ve 7) ve
orant›l›l›k ilkesinin (bkz. kural 14) zorunlu olarak bu kurala sayg› gösterilmesini
istedi€i anlafl›labilir. Bu kurala sayg› göstermeme ay›rt etme ve orant›l›l›k ilkelerini
ihlal edecek ve böylece yasad›fl› olacakt›r. Mahkeme bu kurala hiçbir Devletin itiraz
etmemesi olgusuna da dayanm›flt›r. 69 Bu çal›flmada da bu kural›n tersine bir resmi
uygulama ile karfl›lafl›lmam›flt›r.
Kural 20. – Çat›flman›n tüm taraflar›, sivil halk› etkileyebilecek sald›r›larda,
zaman›nda ve etkili yollarla bir uyar› yapmak zorundad›r, me€erki flartlar buna izin
vermesin.
Uygulama
Cilt II, Alt Bölüm 5, K›s›m F.
Özet
Devletlerin uygulamas›na göre bu kural, hem uluslararas› hem de uluslararas›
nitelikte olmayan silahl› çat›flmalarda uygulanabilir bir uluslararas› teamül hukuku
normu oluflturmaktad›r.
Uluslararas› silahl› çat›flmalar
Sivil halk› etkileyebilecek sald›r›larda zaman›nda ve etkili yollarla uyar›da bulunma
zorunlulu€u, Lieber Kodunda, Brüksel Bildirgesinde ve Oxford el kitab›nda yer
67 Bkz., örn., flu devletlerin sahra talimnameleri: Almanya (ibid., par. 383), Avustralya (ibid., par. 374),
Benin (ibid., par. 377), Kolombiya (ibid., par. 380), H›rvatistan (ibid., par. 381), ‹talya (ibid., par.
385), du Kenya (ibid., par. 386), Madagaskar (ibid., par. 387) ve Togo (ibid., par. 393).
68 ICTY, Savc› Zoran Kupreškic ve dava arkadafllar›na karfl› davas›, karar (ibid., par. 416).
69 ICTY, Savc› Zoran Kupreškic ve dava arkadafllar›na karfl› davas›, karar (ibid., par. 416).
70 Lieber Kodu (1863), m. 19 (ibid., par. 424); Brüksel Bildirgesi (1874), m. 16 (ibid., par. 425);
Oxford El kitab› (1880), m. 33 (ibid., par. 426).
67