Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

364
ALT BÖLÜM 32 - TEMEL GÜVENCELER
Kayda de€er say›daki askeri el kitaplar›, ›rza tecavüz, zorla fuhufl ve ›rza yönelik
sald›r›lar›n yasak oldu€una iflaret etmekte ve bu el kitaplar›n pek ço€u, söz konusu
eylemlerin savafl suçu oldu€unu belirtmektedirler. 145 Irza tecavüz ve di€er cinsel
fliddet biçimleri, çok say›da Devletin mevzuatlar›nda savafl suçu
oluflturmaktad›rlar. 146 Daha 1946’da, -Çin Ulusal Savunma Bakanl›€›’n›n Savafl
Suçlar› Askeri Mahkemesinin bakt›€› Takashi Sakai davas›nda- ›rza tecavüzün savafl
suçu oluflturdu€unu ulusal içtihat teyit etmekteydi. 147 1952 tarihli John Schultz
davas›nda, Amerika Birleflik Devletleri Askeri ‹stinaf Mahkemesi ›rza tecavüzün
« savafl hukukunda gere€ince yapt›r›ma ba€lanabilecek, evrensel düzeyde tan›nm›fl
bir suç » oldu€una hükmetmifltir. 148
Irza tecavüz ve di€er cinsel fliddet biçimleri yasa€›n›n ihlalleri Devletler ve uluslararas›
örgütler taraf›ndan genifl ölçüde mahkûm edilmifltir. 149 Örne€in, Birleflmifl
Milletler Güvenlik Konseyi, Birleflmifl Milletler Genel Kurulu ve Birleflmifl Milletler
‹nsan Haklar› Komisyonu, Ruanda, Sierra Leone, Uganda ve Eski –Yugoslavya’daki
çat›flmalar s›ras›nda gerçeklefltirilen cinsel fliddet olaylar›n› mahkûm etmiflleridir. 150
Avrupa Parlamentosu, Avrupa Konseyi ve Körfez ‹flbirli€i Konseyi, Eski
Yugoslavya’daki ›rza tecavüz eylemlerini savafl suçu olarak mahkûm etmifllerdir. 151
145 Örn. Bkz. flu devletlerin sahra talimnameleri: Almanya (ibid., par. 1596), Arjantin (ibid., par. 1584-
1585), Avustralya (ibid., par. 1586-1587), Kanada (ibid., par. 1588-1589), Çin (ibid., par. 1590),
El Salvador (ibid., par. 1592), ‹spanya (ibid., par. 1605), Amerika Birleflik Devletleri (ibid., par.
1611 ilâ 1615), Fransa (ibid., par. 1594-1595), ‹srail (ibid., par. 1597), Madagaskar (ibid., par.
1598), Nikaragua (ibid., par. 1601), Nijerya (ibid., par. 1602), Yeni Zelanda (ibid., par. 1600),
Uganda (ibid., par. 1608), Hollanda (ibid., par. 1599), Peru (ibid., par. 1603), Dominik
Cumhuriyeti (ibid., par. 1591), Birleflik Krall›k (ibid., par. 1609-1610), Senegal (ibid., par. 1604),
‹sveç (ibid., par. 1606), ‹sviçre (ibid., par. 1607) ve Yugoslavya (ibid., par. 1616).
146 Örn. Bkz. flu devletlerin mevzuatlar›: Almanya (ibid., par. 1637), Ermenistan (ibid., par. 1618),
Avustralya (ibid., par. 1619 ilâ 1621), Azerbaycan (ibid., par. 1623), Bangladefl (ibid., par. 1624),
Belçika (ibid., par. 1625), Bosna-Hersek (ibid., par. 1626), Kanada (ibid., par. 1628), Çin (ibid.,
par. 1629), Kolombiya (ibid., par. 1630), Kongo (ibid., par. 1631), H›rvatistan (ibid., par. 1632),
‹spanya (ibid., par. 1654), Estonya (ibid., par. 1634), Etiyopya (ibid., par. 1635), Gürcistan (ibid.,
par. 1636), Litvanya (ibid., par. 1642), Mali (ibid., par. 1643), Mozambik (ibid., par. 1644), Yeni
Zelanda (ibid., par. 1648), Paraguay (ibid., par. 1651), Hollanda (ibid., par. 1646-1647), Kore
Cumhuriyeti (ibid., par. 1641), Birleflik Krall›k (ibid., par. 1656), Slovenya (ibid., par. 1652) ve
Yugoslavya (ibid., par. 1657-1658); Ayr›ca Bkz. flu devletlerin mevzuat tasar›lar›: Arjantin (ibid.,
par. 1617), Burundi (ibid., par. 1627) ve Trinidad ve Tobago (ibid., par. 1655).
147 Çin, Ulusal Savunma Bakanl›€›’n›n Savafl Suçlar› Askeri Mahkemesi, Takashi Sakai davas›(ibid., par.
1659).
148 Amerika Birleflik Devletleri Askeri ‹stinaf Mahkemesi John Schultz davas› (ibid., par. 1661).
149 Örn. Bkz. Almanya (ibid., par. 1665-1666), Amerika Birleflik Devletleri (ibid., par. 1672-1673) ve
Hollanda’n›n (ibid., par. 1667) beyanlar›.
150 Örn. Bkz. Birleflmifl Milletler Güvenlik Konseyi, Karar 798 (ibid., par. 1678), Karar 820 (ibid., par.
1679), Karar 827 (ibid., par. 1680), Karar 1019 (ibid., par. 1681) ve karar1034 (ibid., par. 1682);
Birleflmifl Milletler Güvenlik Konseyi, Baflkan›n bildirisi (ibid., par. 1685); Birleflmifl Milletler Genel
Kurulu, Karar 48/143 (ibid., par. 1688), Karar 49/196 (ibid., par. 1689), Karar 50/192 (ibid.,
par. 1690), Karar 50/193 (ibid., par. 1690-1691), Karar 51/114 (ibid., par. 1692) ve Karar
51/115 (ibid., par. 1690); Birleflmifl Milletler ‹nsan Haklar› Komisyonu, Karar 1994/72 (ibid.,
par. 1694), Karar 1996/71 (ibid., par. 1695) ve Karar 1998/75 (ibid., par. 1696).
151 Bkz. Avrupa Parlamentosu, Eski Yugoslavya’da kad›nlar›n ›rz›na tecavüz edilmesi hakk›nda karar
(ibid., par. 1712); Avrupa Konseyi, Bakanlar Komitesi, Eski Yugoslavya ülkesinde kad›nlara ve
çocuklara tecavüz edilmesine iliflkin bildiri (ibid., par. 1709); Körfez ‹flbirli€i Konseyi, Yüksek fiura,
13. oturum nihai bildirisi (ibid., par. 1715).