Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

Kural 53 - Bir muharebe yöntemi olarak açlık
ALT BÖLÜM XVII
AÇLIK VE İNSANİ YARDIMA ULAŞMA
Kural 53. – Sivil halka karfl› bir savafl yöntemi olarak açl›€›n kullan›lmas› yasakt›r.
Uygulama
Cilt II, Alt Bölüm 17, K›s›m A.
Özet
205
Devletlerin uygulamalar›na göre, bu kural uluslararas› oldu€u kadar uluslararas›
olmayan silahl› çat›flmalarda da uygulanabilen teamüli bir uluslararas› hukuk normudur.
Uluslararas› silahl› çat›flmalar
1863 y›l›nda hala Lieber Kodu ‘düflman›n olabildi€ince çabuk teslim olmas›n›
sa€lamak için silahl› olsun olmas›n savaflan hasm› aç b›rakmak yasald›r’ 1 hükmünü
aç›kça belirtse de I.Dünya Savafl›’ndan sonra kurulan Sorumluluklar
Komisyonu’nun 1919 tarihli raporu ‘sivillere dayat›lan açl›€›n’ cezai kovuflturmay›
gerektiren savafl teamül ve kanunlar›n›n bir ihlalini teflkil etti€i söylemektedir. 2
Savafl yöntemi olarak açl›€›n yasaklanmas› Ek I.Protokol’ün 54. Maddesinin 1.
Paragraf›nda kodifiye edilmifltir. 3 Bu hüküm Ek Protokol ‘ün kabulü zaman›nda
genel olarak yeni bir hüküm olarak de€erlendirilmifl, ancak o tarihten beri uluslararas›
teamül hukuku kural› statüsünü kazanm›flt›r. Uluslararas› Ceza Mahkemesi’nin
Statüsü’ne göre ‘savafl yöntemi olarak kasten sivilleri aç b›rakmak’ uluslararas› silahl›
çat›flmalarda bir savafl suçu teflkil etmektedir. 4
1 Lieber Kodu (1863), md.17 (cilt 2 içinde nakledilmifltir, alt bölüm 17, par. 4).
2 Sorumluluklar Komisyonu Raporu (1919) (ibid., par. 5).
3 Ek I.Protokol (1977), md.54, par. 1 (konsensüsle kabul edilmifl) (ibid., par. 1).
4 UCM’nin Statüsü (1998), md.8, par. 2, al. b) xxv) (ibid., par. 3).