Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

Kural 145 - Misillemenin tanımı
575
mufl ve yak›n zamanda, baflka ifadelerle de olsa, Devlet Sorumlulu€u hakk›ndaki
Taslak Maddelerde yeniden ifade edilmifltir. 30
Savafl misillemelerine baflvuruyu tasvip etmedeki çekingenlik resmi uygulamalarda
yer alan s›k› flartlarla birlikte ele al›nd›€›nda, uluslararas› toplumun giderek hukuka
uyulmas›n› sa€lamaya çal›flmak için uluslararas› insanc›l hukukun ihlal edilmesine
karfl› oldu€unu göstermektedir. Ayr›ca, bir zorlama yöntemi olarak savafl misillemeleri
ö€retisinin geliflti€i 19. ve erken 20. Yüzy›la nazaran, günümüzde uluslararas›
insanc›l hukuka riayet ettirmenin diplomatik yollarla gerçeklefltirilmesine yönelik
anlay›fla çok daha fazla deste€in olmas› önemlidir. Misilleme eylemlerine bir son çare
olarak, baflka hiçbir ihtimalin kalmamas› durumunda baflvurulabilmesi flart›n›
yorumlarken, Devletlerin ihlalleri engellemek için baflka Devletlere ve uluslararas›
örgütlere ça€r›da bulunabilme ihtimalini de dikkate almalar› gerekir (ayr›ca Bknz.
Kural 144’a yorum)
fiartlar
‹zin verilen s›n›flarda yer alan kifliler ve mallara yönelik savafl misillemelerinin
hukuka ayk›r› olmamas› için befl flart›n yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu flartlar›n
ço€u sahra talimnamelerinde ortaya konmufl ve resmi beyanlarla desteklenmifltir. Bu
flartlar flunlard›r:
(i) Misillemenin amac›. Misillemelere sadece önceki bir ciddi insanc›l hukuk
ihlaline tepki olarak ve hasm› hukuka uymaya zorlamak amac›yla baflvurulabilir. Bu
flart, birçok n talimnamesine ek olarak, baz› Devletlerin yasalar›nda ortaya konmufltur.
31 Bu flart ulusal içtihatla da teyit edilmifltir. 32
Misillemelerin uluslararas› insanc›l hukukun önceki bir ciddi ihlalline tepki
olmas› sebebiyle, “önleyici” misillemeler veya “karfl› misillemeler” kabul edilemez,
savafl misillemeleri baflka tür bir hukukun ihlaline karfl› tepki teflkil edemez. Buna ek
olarak, hasm› hukuka uymaya zorlama amaçl› olmas›ndan ötürü, misillemeler intikam
veya cezaland›rma amaçlar›yla icra edilemezler.
30 Oxford El Kitab›, Madde 86 (ibid., § 337); Devlet Sorumlulu€u hakk›ndaki Taslak Maddeler,
Madde 50(1) (ibid., § 338).
31 Bkz., örn., Almanya (ibid., §§ 76–78), Amerika Birleflik Devletleri (ibid., §§ 96–100), Avustralya
(ibid., §§ 67–68), Belçika (ibid., § 69), Benin (ibid., § 70), Birleflik Krall›k (ibid., §§ 94–95),
Endonezya (ibid., § 80), Ekvator (ibid., § 74), Fransa (ibid., § 75), Güney Afrika (ibid., § 89),
H›rvatistan (ibid., § 73), Hollanda (ibid., § 85), ‹talya (ibid., § 81), ‹spanya (ibid., § 90), ‹sveç
(ibid., § 91), ‹sviçre (ibid., § 92), Kanada (ibid., § 71), Kenya (ibid., § 82), Macaristan (ibid., §
79), Nijerya (ibid., § 87), Togo (ibid., § 93), Yeni Zelanda (ibid., § 86) ve Yugoslavya’n›n (ibid.,
§ 101) askeri manüelleri ve ‹talya’n›n (ibid., § 103) mevzuatlar›.
32 Bkz. ‹talya, Roma Askeri Mahkemesi, Priebke davas› (ibid., § 108); ‹talya, Roma Askeri Mahkemesi
(Askeri Temyiz Mahkemesi ve Yüksek Yarg›tay Mahkemesi taraf›ndan onaylanan), Hass ve Priebke
davas› (ibid., § 109); Hollanda, Lahey, Özel Mahkeme (Savafl Suçlular›) ve Özel Yüksek Yarg›tay
Mahkemesi, Rauter davas› (ibid., § 110); Norveç, Eidsivating Temyiz Mahkemesi ve Yüksek
Mahkeme, Bruns davas› (ibid., § 111); Norveç, Frostating Temyiz Mahkemesi ve Yüksek Mahkeme,
Flesch davas› (ibid., § 112); Amerika Birleflik Devletleri, Nürnberg’deki Askeri Mahkeme, List
(Rehinler Yarg›lamas›) davas› (ibid., § 113).