Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

Kural 125 - Haberleşme
499
ziyaretlerini düzenli olarak tekrarlama imkân›;
bir akrabalar›n›n gözalt›na al›nd›€›ndan ailesini haberdar etme ve
gerekti€inde, özgürlüklerinden mahrum b›rak›lan kifliler ile ailelerinin birbirlerinden
haber almalar›n› sa€lama yetkisi. 111
Bu ameli ilkeler, ICRC’n›n bu alandaki eskiden beri gelen uygulamas›n›n sonucudur
ve amaçlar›, bu ziyaretlerin insanc›l hedeflerine ulaflmas›d›r. ICRC bu ilkeleri,
gerek uluslararas› silahl› çat›flmalardaki (ki, bu koflullar›n baz›lar› Cenevre
Sözleflmeleri’nde aç›kça belirtilmifltir) gerekse uluslararas› olmayan silahl› çat›flmalardaki
ziyaretleri için elzem koflullar olarak görmektedir.
Kural 125. Özgürlüklerinden mahrum b›rak›lan kiflilerin, s›kl›€›na iliflkin makul
koflullara ve yetkilerin sansüründen geçmesi ihtiyac›na tabi olmak kayd›yla, aileleriyle
haberleflmelerine izin verilmelidir.
Uygulama
Cilt II, Alt Bölüm 37, K›s›m H.
Özet
Devletlerin uygulamalar›na göre bu kural, hem uluslararas› hem de uluslararas›
nitelikte olmayan silahl› çat›flmalarda uygulanabilir bir uluslararas› teamül hukuku
normu oluflturmaktad›r. Haberleflme kesinlikle kiflisel nitelikte olmal›d›r, yani hiç bir
flekilde askeri veya siyasi meselelere iliflkin olmamal›d›r.
Uluslararas› silahl› çat›flmalar
Özgürlüklerinden yoksun b›rak›lan kiflilerin aileleriyle haberleflmesine izin verilmesini
gerektiren kural Üçüncü ve Dördüncü Cenevre Sözleflmeleri’nde belirlenmifltir.
112 Sivillere iliflkin olarak, Dördüncü Cenevre Sözleflmesi’nin 5. maddesi
uygun olarak bu hakka ayk›r› tedbirler almak mümkündür. 113 Bu hak ayr›ca,
Vietnam’daki Savafl›n Sona Erdirilmesi ve Bar›fl›n Yeniden Tesisine ‹liflkin
Anlaflma’n›n bir protokolü ve Çocuk Haklar›na Dair Sözleflme dâhil olmak üzere
baflka antlaflmalarda da tan›nm›flt›r. 114
111 ICRC uygulamas›na Bkz. (Cilt II, Alt-Bölüm 37, § 441’de aktar›lm›flt›r).
112 III.Cenevre Sözleflmesi, madde 70 (ibid., § 466) ve madde 71 (ibid., § 467); IV.Cenevre
Sözleflmesi, madde 106 (ibid., § 466) ve madde 107 (ibid., § 467).
113 IV. Cenevre Sözleflmesi, madde 5.
114 Viet-Nam’daki Savafl›n Sona Erdirilmesi ve Bar›fl›n Yeniden Tesisine ‹liflkin Anlaflma’n›n Ele
Geçirilmifl Askeri Personel ve Yabanc› Sivillerin ve Ele Geçirilmifl ve Gözalt›na Al›nm›fl Vietnaml›
Sivil Personelin ‹adesine ‹liflkin Protokolü, madde 8 (Cilt II, Alt-Bölüm 37, § 469’da aktar›lm›flt›r);
Çocuk Haklar›na Dair Sözleflme, madde 37(c) (ibid., § 471).