Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

542
ALT BÖLÜM 39 - KENDİLERİNE ÖZGÜ KORUMADAN FAYDALANAN DİĞER KİŞİLER
Aksi yönde hiçbir resmi uygulama tespit edilmemifltir. Çocuklar›n silâhalt›na
al›nd›€›na dair iddialar›n oldu€u, örne€in Burundi, Demokratik Kongo
Cumhuriyeti, Liberya, Myanmar ve Uganda’daki uygulamalar, devletler ve uluslararas›
örgütler taraf›ndan genellikle k›nanm›flt›r. 60 Silahl› çat›flmalarda çocuklara iliflkin
olarak 1999’da kabul etti€i bir karar›nda BM Güvenlik Konseyi, uluslararas› hukuka
ayk›r› olarak çocuklar›n silâhalt›na al›nmas›n› fliddetle k›nam›flt›r. 61 Silahl› çat›flma
durumlar›nda Afrikal› çocuklar›n kötü durumuna iliflkin olarak 1996’da kabul etti€i
bir karar›nda ABÖ Bakanlar Konseyi, tüm Afrika ülkelerine, özellikle de iç savafl
içindeki ülkelerdeki savaflan taraflara, “çocuklar› silâhalt›na almaktan kaç›nma”
uyar›s› yapm›flt›r. 62
Uluslararas› K›z›lhaç ve K›z›lay Konferanslar› 1986 ve 1995’te, çocuklar›n silâhalt›na
al›nmalar› yasa€›n› vurgulayan kararlar kabul etmifltir. 63 27. Uluslararas›
K›z›lhaç ve K›z›lay Konferans› taraf›ndan 1999’da kabul edilen 2002-2003 y›llar›
için Eylem Plan›, silahl› bir çat›flman›n tüm taraflar›n›n, çocuklar›n silahl› kuvvetlerde
veya silahl› gruplarca silâhalt›na al›nmalar›na son vermek için, cezai tedbirler de
dâhil olmak üzere bütün önlemlerin al›nmas›n› sa€lamalar›n› talep etmektedir. 64
Çocuklar›n silâhalt›na al›nma yafl s›n›r›
Ek I. ve II. Protokol Uluslararas› Ceza Mahkemesi Statüsü ve Sierra Leone için
Özel Mahkeme Statüsü, ayn› Çocuk Haklar›na Dair Sözleflme’nin yapt›€› gibi,
silahl› kuvvetlerde veya silahl› gruplarda en erken silâhalt›na al›nma yafl›n› 15 olarak
belirlemifltir. 65 Hollanda, ‹spanya, Kolombiya ve Uruguay, Çocuk Haklar›na Dair
Sözleflmeyi onaylarken, çocuklar›n silâhalt›na al›nmas›na iliflkin olarak Sözleflme’de
belirtilen yafl s›n›r›na (15) dair farkl› bir görüflte olduklar›n›, 18 yafl› tercih ettiklerini
ifade etmifltir. 66 1999’daki 27. Uluslararas› K›z›lhaç ve K›z›lay Konferans›’nda
Danimarka, Finlandiya, Gine, Güney Afrika, ‹sveç, ‹sviçre, ‹zlanda, Kanada,
§ 422), Malezya (ibid., § 423), Norveç (ibid., § 427), Ukrayna (ibid., § 431), Ürdün (ibid., § 421)
ve Yeni Zelanda’n›n (ibid., § 426), mevzuatlar›; ayr›ca Bkz. Arjantin (ibid., § 406), Burundi (ibid.,
§ 412) ve Trinidad ve Tobago’nun (ibid., § 430) taslak mevzuatlar›.
60 Örn. bkz., ‹talya (ibid., § 441) ve Amerika Birleflik Devletleri’nin (ibid., § 451) beyanlar›; BM
Güvenlik Konseyi, Karar 1071 (ibid., § 454) ve Karar 1083 (ibid., § 454); BM Güvenlik Konseyi,
Baflkan’›n aç›klamas› (ibid., § 458); BM ‹nsan Haklar› Komisyonu, Karar 1998/63 (ibid., § 460),
Karar 1998/75 (ibid., § 465) ve Karar 1998/82 (ibid., § 467).
61 BM Güvenlik Konseyi, Karar 1261 (ibid., § 455).
62 ABÖ, Bakanlar Konseyi, Karar 1659 (LXIV) (ibid., § 477).
63 25. Uluslararas› K›z›lhaç Konferans›, Karar IX (ibid., § 481); 26. Uluslararas› K›z›lhaç ve K›z›lay
Konferans›, Karar II (ibid., § 482).
64 27. Uluslararas› K›z›lhaç ve K›z›lay Konferans›, Karar I (konsensusla kabul edilmifltir) (ibid., § 485).
65 Ek I.Protokol, madde 77(2) (konsensusla kabul edilmifltir) (ibid., § 502); Ek II.Protokol, madde
4(3)(c) (konsensusla kabul edilmifltir) (ibid., § 503); UCM Statüsü, madde 8(2)(b)(xxvi) ve (e)(vii)
(ibid., § 513); Sierra Leone için Özel Mahkeme Statüsü, madde 4 (ibid., § 515); Çocuk Haklar›na
Dair Sözleflme, madde 38(3) (ibid., § 381).
66 Çocuk Haklar›na Dair Sözleflme’ye taraf olurken Hollanda (ibid., § 383), ‹spanya (ibid., § 384),
Kolombia (ibid., § 382) ve Uruguay (ibid., § 385) taraf›ndan yap›lan beyan ve çekinceler.