09.12.2012 Views

Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Kural 133 - Yerinden edilmiş kişilerin mülkiyet hakları<br />

531<br />

taraf›ndan uygulan›fl›na dair elefltiriler de olmufltu. Özellikle, 1995’te ald›€› bir<br />

karar›nda BM Gü<strong>ve</strong>nlik Konseyi, H›rvatistan’› “mültecilerin mülklerini geri almak<br />

üzere H›rvatistan’a dönüfllerine getirdi€i her türlü zaman k›s›tlamas›n› kald›rmaya”<br />

teflvik etmiflti. 106 Ard›ndan bir mektupla H›rvatistan BM ‹nsan Haklar› Komisyonu<br />

Baflkan›’na, mültecilerin <strong>ve</strong> ülke içinde yerinden edilmifl kiflilerin mülkiyet haklar›na<br />

iliflkin mevzuat›n tadil edildi€i <strong>ve</strong> mülklerini terk etmifl olan kiflilerin dönüfllerine<br />

getirilen zaman k›s›tlamas›n›n kald›r›ld›€› bilgisini <strong>ve</strong>rmifltir. 107<br />

Kolombiya’n›n Ülke ‹çinde Yerinden Edilmifl Kiflilere Dair Kanun’u, yerlerinden<br />

edilmifl kiflilerin terk ettikleri mallar›n mülkiyetine <strong>ve</strong> zilyetli€ine sahip olmaya<br />

devam etme hakk› oldu€unu kabul etmektedir. 108 Kolombiya’n›n Anayasal<br />

Mahkemesi de 1996’da bu yönde karar <strong>ve</strong>rmifltir. 109<br />

Yerlerinden edilmifl kiflilerin mülkiyet haklar›na sayg› gösterilmesini gü<strong>ve</strong>nceye<br />

almaya yönelik özel kanun <strong>ve</strong> usullerin ötesinde, dünyadaki, tüm de€ilse de ço€u<br />

devletin mevzuat›, mala keyfi <strong>ve</strong>ya kanunsuz el koymaya karfl› bir flekilde koruma<br />

sa€lamaktad›r ki bunun da hukukun genel bir ilkesini oluflturdu€u söylenebilir.<br />

Bunun sonucu olarak, mülkiyet haklar›n›n korunmas› genellikle, ulusal hukuka<br />

dayanarak, mevcut ulusal mahkeme sistemi arac›l›€›yla icra edilecektir.<br />

Bu kural›n ihlal edildi€i iddialar›n oldu€u vakalar, özellikle H›rvatistan’a iliflkin<br />

olarak BM Gü<strong>ve</strong>nlik Konseyi taraf›ndan <strong>ve</strong> Bosna Hersek’e iliflkin olarak BM ‹nsan<br />

Haklar› Komisyonu taraf›ndan k›nanm›flt›r. 110 ‹nsan Haklar› Komisyonu yerlerinden<br />

edilmifl kiflilerin mülkiyet haklar›n›n ihlal edilmesini “dönüfl hakk›n› sarst›€›” için<br />

k›nam›flt›r. 111 Mültecilerin <strong>ve</strong> ülke içinde yerinden edilmifl kiflilerin geri dönüflü<br />

ba€lam›nda iskân <strong>ve</strong> mülk iadesi hakk›nda 1998’de kabul etti€i bir karar›nda BM<br />

‹nsan Haklar› Alt Komisyonu da ayn› noktay› belirtmifltir. 112 Mülkiyet haklar›n›n<br />

ihlallerinin geri dönüfl hakk›n›n uygulanmas›na engel olabilece€i gerçe€i (bkz. Kural<br />

132), bu kural›n teamül niteli€ini daha da güçlendirir.<br />

106 BM Gü<strong>ve</strong>nlik Konseyi, Karar 1019 (ibid., § 972).<br />

107 H›rvatistan, BM ‹nsan Haklar› Komisyonu Baflkan›’na Mektup (ibid., § 969).<br />

108 Kolombiya, Ülke ‹çinde Yerinden Edilmifl Kiflilere Dair Kanun (ibid., § 922).<br />

109 Kolombiya, Anayasa Mahkemesi, AnayasalDava No. C-092 (ibid., § 923).<br />

110 BM Gü<strong>ve</strong>nlik Konseyi, Baflkan’›n Aç›klamas› (ibid., § 925); BM ‹nsan Haklar› Komisyonu, Karar<br />

1996/71 (ibid., § 926) <strong>ve</strong> Karar 1998/26 (ibid., § 927).<br />

111 BM ‹nsan Haklar› Komisyonu, Karar 1996/71 (ibid., § 926).<br />

112 BM ‹nsan Haklar› Alt Komisyonu, Karar 1998/26 (ibid., § 927).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!