Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

134
ALT BÖLÜM 11 - KORUNAN BÖLGELER
Hindistan ve Pakistan, Kuzey Kore ve Güney Kore, ‹srail ve Suriye, ‹srail ve
M›s›r ve Irak ve Kuveyt aras›ndaki çat›flmalarda ve Bosna Hersek, Kolombiya ve
Nikaragua’daki çat›flmalarda oldu€u gibi, hem uluslararas› hem de uluslararas› olmayan
silahl› çat›flmalarda silahs›zland›r›lm›fl bölgeler oluflturulmufltur. 13
Silahs›zland›r›lm›fl bir bölgenin statüsünün ihlalleri genel olarak k›nanm›flt›r. 14
Kural 37. – Savunulmayan bir yere yönelik sald›r› yasakt›r.
Uygulama
Cilt II, Alt Bölüm 11, K›s›m C.
Özet
Devletlerin uygulamas›na göre bu kural, hem uluslararas› hem de uluslararas›
nitelikte olmayan silahl› çat›flmalarda uygulanabilir bir uluslararas› teamül hukuku
normu oluflturmaktad›r.
Uluslararas› silahl› çat›flmalar
Savunulmayan yer kavram›n›n kayna€› geleneksel «aç›k flehir» kavram›d›r.
Savunulmayan yerlere sald›r› yasa€›, Brüksel Bildirgesinde ve Oxford El kitab›nda
yer almaktayd›. 15 Bu yasak, «hangi araçla olursa olsun, savunulmayan flehirlere, köylere,
yerleflim alanlar›na ya da binalara sald›rman›n ya da bunlar› bombalaman›n
yasak» oldu€unu öngören Lahey Tüzü€ünün 25. maddesinde kaleme al›nm›flt›r. 16
Birinci Dünya Savafl›ndan sonra kurulan sorumluluklar Komisyonu raporu «savunmas›z
yerlerin kasten bombalanmas›»n›n savafl kurallar› ve teamüllerinin ceza
13 Bkz. Karaçi Anlaflmas› (1949), par. D (ibid., par. 62); Panmunjom Ateflkes Anlaflmas› (1953), m. I,
par. 6 ve 10 (ibid., par. 63); Disengagement Agreement between Israel and Syria (‹srail ve Suriye
aras›ndaki çat›flmalar›n durdurulmas› anlaflmas›) (1974) (ibid., par. 64); Peace Treaty between Israel
and Egypt (‹srail ve M›s›r aras›nda bar›fl anlaflmas›)(1979) (ibid., par. 66); Agreement on
Demilitarisation of Srebrenica and Zepa (Srebrenika ve Zapa’n›n askerden ar›nd›r›lmas› anlaflmas›)
(ibid., par. 67); Kolombiya’n›n (ibid., par. 89), Irak’›n ve Kuveyt’in (ibid., par. 90) ve Nikaragua’n›n
(ibid., par. 91) uygulamas›.
14 Bkz. örn., BM Güvenlik Konseyi, Baflkan›n beyan› (ibid., par. 94); BM Genel Sekreteri, MONUIK
raporu (Birleflmifl Milletlerin Irak ve Kuveyt için Gözlem Misyonu) (ibid., par. 96); BM Genel
Sekreteri, Birleflmifl Milletlerin Prevlaka’daki Misyonuna iliflkin rapor (ibid., par. 97); Bosna
Hersek’in (ibid., par. 169) ve Kore Demokratik Halk Cumhuriyetinin uygulamas› (ibid., par. 173);
‹ran’›n (ibid., par. 172) ve Pakistan’›n (ibid., par. 175) rapor edilen uygulamas›.
15 Brüksel Bildirgesi (1874), m. 15 (ibid., par. 233); Oxford El kitab› (1880), art. 32, bent c) (ibid.,
par. 234).
16 1907 Lahey Tüzü€ü, m. 25 (ibid., par. 228); Bkz. ayr›ca 1899 Lahey Tüzü€ü, m. 25 (ibid., par.
227).