Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

Kural 100 - Adil yargılanma güvenceleri
407
iii) Savunman›n haz›rlanmas› için gerekli zamana ve kolayl›klara sahip olma
hakk›. III. ve IV. Cenevre Sözleflmeleri, savunma için gerekli araçlar›n, davadan önce
savunmay› haz›rlamak için yeterli süre ve kolayl›klar› içerdi€ini belirtmektedirler 402 .
Bu gereklili€e, Uluslararas› Ceza Mahkemesi ile Eski Yugoslavya ve Ruanda için
Uluslararas› Ceza Mahkemeleri ve Sierra Leone ‹çin Özel Mahkeme’nin statülerinde
tesadüf edilmektedir 403 .
Savunman›n haz›rlanmas› için gerekli zamana ve kolayl›klara sahip olma hakk›,
Uluslararas› Medeni ve Siyasi Haklar Sözleflmesi ile Avrupa ve Amerika ‹nsan
Haklar› Sözleflmelerinde hükme ba€lanm›flt›r 404 . Bu hak baflka uluslararas› belgelerde
de yer almaktad›r 405 . Amerikalar aras› ‹nsan Haklar› Komisyonu, Savunman›n
haz›rlanmas› için gerekli zamana ve kolayl›klara sahip olma zorunlulu€una hiçbir
surette ayr›k hüküm ve tedbir getirilemeyece€ine iflaret etmifltir 406 .
Birleflmifl Milletler Genel Kurulu taraf›ndan oylama yap›lmaks›z›n benimsenen
Herhangi Bir Gözalt›na Alma Ya Da Hapsetme Biçimine Maruz Kalan Bütün
Kiflilerin Korunmas› ‹çin ‹lkeler Bütünü’nün belirtti€i gibi, bu hak, « gözalt›na
al›nm›fl ya da hapsedilmifl herkesin, avukat›yla görüflmek için gerekli zamana ve
kolayl›klara sahip olmas›n› » gerektirmektedir 407 .
iv) San›€›n, avukat›yla serbestçe iletiflimde bulunma hakk›. Müdafiinin san›€› serbestçe
ziyaret etme hakk› III. ve IV. Cenevre Sözleflmeleri taraf›ndan öngörülmüfltür
408 . San›€›n, avukat›yla serbestçe iletiflimde bulunma hakk› Uluslararas› Ceza
Mahkemesi ile Eski Yugoslavya ve Ruanda için Uluslararas› Ceza Mahkemeleri ve
Sierra Leone ‹çin Özel Mahkeme’nin statülerinde hükme ba€lanm›flt›r 409 .
402 III. Cenevre Sözleflmesi (1949), madde 105, bent 3 (ibid., par. 3214); IV. Cenevre Sözleflmesi
(1949), madde 72, bent 1 (ibid., par. 3215).
403 Uluslararas› Ceza Mahkemesi’nin Statüsü (1998), madde 67, par. 1, bent b) (ibid., par. 3225);
Eski Yugoslavya ‹çin Uluslararas› Ceza Mahkemesi’nin Statüsü (1993), madde 21, par. 4, bent b)
(ibid., par. 3237); Ruanda ‹çin Uluslararas› Ceza Mahkemesi’nin Statüsü (1994), madde 20, par.
4, bent b) (ibid., par. 3239); Sierra Leone ‹çin Özel Mahkeme’nin Statüsü (2002), madde 17, par.
4, bent b) (ibid., par. 3226).
404 Uluslararas› Medeni ve Siyasi Haklar Sözleflmesi (1966), madde 14, par. 3, bent b) (ibid., par.
3218); Avrupa ‹nsan Haklar› Sözleflmesi (1950), madde 6, par. 3, bent b) (ibid., par. 3217);
Amerikan ‹nsan Haklar› Sözleflmesi (1969), madde 8, par. 2, bent c) (ibid., par. 3219).
405 Örn. bkz., Herhangi Bir Gözalt›na Alma Ya Da Hapsetme Biçimine Maruz Kalan Bütün Kiflilerin
Korunmas› ‹çin ‹lkeler Bütünü, (1988), 17-18. ilkeler (ibid., par. 3230-3231); Baronun Rolüne
‹liflkin Temel ‹lkeler (1990), ‹lke 8 (ibid., par. 3241).
406 Amerikalararas› ‹nsan Haklar› Komisyonu, Report on Terrorism and Human Rights (Terörizm ve
‹nsan Haklar› Hakk›nda Rapor) (ibid., par. 3019).
407 Herhangi Bir Gözalt›na Alma Ya Da Hapsetme Biçimine Maruz Kalan Bütün Kiflilerin Korunmas›
‹çin ‹lkeler Bütünü (1988), ilke 18, par. 2 (ibid., par. 3231).
408 III. Cenevre Sözleflmesi (1949), madde 105, al. 3 (ibid., par. 3214); IV. Cenevre Sözleflmesi
(1949), madde 72, bent 1 (ibid., par. 3215).
409 Uluslararas› Ceza Mahkemesi’nin Statüsü (1998), madde 67, par. 1, al. b) (ibid., par. 3225); Eski
Yugoslavya ‹çin Uluslararas› Ceza Mahkemesi’nin Statüsü (1993), madde 21, par. 4, bent b) (ibid.,
par. 3237); Ruanda ‹çin Uluslararas› Ceza Mahkemesi’nin Statüsü (1994), madde 20, par. 4, bent
b) (ibid., par. 3239); Sierra Leone ‹çin Özel Mahkeme’nin Statüsü (2002), madde 17, par. 4, bent
b) (ibid., par. 3226).