Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

Kural 129 - Yerinden etme
515
dafllar›n› bireysel olarak s›n›r d›fl› edilmesi emirlerinin ‹srail’in iç hukukuna ayk›r›
olmad›€›n› 11 ifade etmifltir.
Uluslararas› olmayan silahl› çat›flmalar
Uluslararas› olmayan silahl› çat›flmalarda sivillerin yerlerinden edilmeleri yasa€›
Ek II.Protokol’de belirtilmifltir. 12 Uluslararas› Ceza Mahkemesi Statüsü uyar›nca
“sivillerin güvenli€i veya zorunlu askeri nedenlerin bunu gerekli k›lmas› hali d›fl›nda,
çat›flmaya dayal› nedenlerden dolay› sivillerin yerlerinden edilmesi emri vermek”
uluslararas› olmayan silahl› çat›flmalarda savafl suçu oluflturur. 13 Uluslararas› olmayan
silahl› çat›flmalara da iliflkin di€er belgelerde de bulunur. 14 Eski Yugoslavya ve
Ruanda için Uluslararas› Ceza Mahkemeleri’nin Statüleri uyar›nca sivil nüfusun s›n›r
d›fl› veya nakil edilmesinin insanl›k aleyhine suç oluflturdu€una da dikkat çekmek
gerekir. 15
Uluslararas› olmayan silahl› çat›flmalarda uygulanacak veya uygulanm›fl olan
çeflitli askeri elkitaplar› da sivil nüfusa zorla yer de€ifltirilmesini yasaklayan kural›
belirtir. 16 Birçok devletin mevzuat› bu kural›n ihlalini suç olarak kabul eder. 17
11 Örn. bkz., ‹srail, Yüksek Mahkeme, Kawasme ve Di€erleri Davas› (ibid., § 163) ve Nazal ve
Di€erleri Davas› (ibid., § 164); ayr›ca Bkz. Yoram Dinstein, “The Israeli Supreme Court and the
Law of Belligerent Occupation: Deportations”, Israel Yearbook on Human Rights, Cilt 23, 1993,
s. 1–26.
12 Ek II.Protokol, madde 17 (konsensusla kabul edilmifltir) (Cilt II, Alt-Bölüm 38, § 10’da
aktar›lm›flt›r).
13 UCM Statüsü, madde 8(2)(e)(viii) (ibid., § 19).
14 Örn. bkz., Bosna Hersek’teki Çat›flman›n Taraflar› Aras›nda Uluslararas› ‹nsanc›l Hukukun
Uygulanmas›na Dair Anlaflma, para. 2.3 (ibid., § 28); Filipinler’de ‹nsan Haklar› ve Uluslararas›
‹nsanc›l Hukuka Sayg›ya ‹liflkin Kapsaml› Anlaflma, Bölüm IV, madde 3(7) (ibid., § 35).
15 ICTY Statüsü, madde 5(d) (ibid., § 31); ICTR Statüsü, madde 3(d) (ibid., § 32); UCM Statüsü,
madde 7(1)(d) (ibid., § 16).
16 Örn. bkz., Almanya (ibid., § 50), Avustralya (ibid., §§ 41–42), Ekvator (ibid., § 46), Fransa (ibid.,
§ 49), Filipinler (ibid., § 56), Güney Afrika (ibid., § 57), H›rvatistan (ibid., § 45), Hollanda (ibid.,
§ 53), ‹spanya (ibid., § 58), ‹talya (ibid., § 52), Kanada (ibid., § 43), Kolombiya (ibid., § 44),
Macaristan (ibid., § 51) ve Yeni Zelanda’n›n (ibid., § 54) askeri elkitaplar›.
17 Örn. bkz., Almanya (ibid., § 100), Avustralya (ibid., §§ 67 ve 69), Azarbeycan (ibid., § 70), Beyaz
Rusya (ibid., § 73), Belçika (ibid., § 74), Birleflik Krall›k (ibid., § 148), Bosna Hersek (ibid., § 75),
El Salvador (ibid., § 93), Ermenistan (ibid., § 66), Estonya (ibid., § 95), Etiyopya (ibid., § 96),
Finlanda (ibid., § 97), Gürcistan (ibid., § 99), H›rvatistan (ibid., § 89), Hollanda (ibid., § 121),
‹spanya (ibid., § 141), Kamboçya (ibid., § 79), Kanada (ibid., § 81), Kazakistan (ibid., § 108),
Kolombiya (ibid., §§ 83–84), Kongo (ibid., § 86), Latvia (ibid., § 110), Moldova (ibid., § 120),
Nijer (ibid., § 127), Nikaragua (ibid., § 125), Özbekistan (ibid., § 152), Paraguay (ibid., § 131),
Polonya (ibid., § 133), Portekiz (ibid., § 134), Rusya (ibid., § 136), Slovenya (ibid., § 140),
Tacikistan (ibid., § 143), Ukrayna (ibid., § 146), Yeni Zelanda (ibid., § 123) ve Yugoslavya’n›n
(ibid., § 154) mevzuatlar›; ayr›ca Bkz. Bulgaristan (ibid., § 77), Çek Cumhuriyeti (ibid., § 92),
Macaristan (ibid., § 101), Romanya (ibid., § 135) ve Slovakya’n›n (ibid., § 139), uluslararas› olmayan
çat›flma zaman›nda da uygulanmaktan hariç tutulmam›fl mevzuatlar›, ve Arjantin (ibid., § 65),
Burundi (ibid., § 78), El Salvador (ibid., § 93), Nikaragua (ibid., § 126) Trinidad ve Tobago (ibid.,
§ 144) ve Ürdün’ün (ibid., § 107) taslak mevzuatlar›.