Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

514
ALT BÖLÜM 38 - YERİNDEN EDİLME VE YERİNDEN EDİLEN KİŞİLER
sivil halk›n› zorla çal›flt›rmak veya baflka herhangi bir amaç için s›n›r d›fl› etmek”
savafl suçu oluflturur. 2 Sivillerin nakil veya tehcir edilmesi yasa€› Dördüncü Cenevre
Sözleflmesi’nde belirtilmifltir. 3 ‹laveten, Dördüncü Cenevre Sözleflmesi’ne ve Ek
I.Protokol’e göre, iflgal alt›ndaki bir topraktaki sivil nüfusu, sivillerin güvenli€i veya
zorunlu askeri nedenler bunu gerektirmedikçe s›n›r d›fl› veya nakil etmek bu belgelerin
a€›r bir ihlalidir. 4 Uluslararas› Ceza Mahkemesi Statüsü uyar›nca “iflgal
alt›ndaki topraktaki nüfusun tamam›n›n veya bir k›sm›n›n [‹flgalci Güç taraf›ndan]
bu toprak içerisinde veya bu topra€›n d›flar›s›na nakli veya s›n›r d›fl› edilmesi” uluslararas›
silahl› çat›flmalarda savafl suçu oluflturur. 5
Birçok askeri elkitab›, iflgal alt›ndaki topraktaki sivillerin hukuka ayk›r› olarak
s›n›r d›fl› veya nakil edilmesi yasa€›n› belirtir. 6 Bu tür s›n›r d›fl› veya nakil eylemlerini
yapmak ço€u devletin mevzuat› uyar›nca suçtur. 7 Bu yasa€› destekleyen içtihat
‹kinci Dünya Savafl›’na iliflkin olarak mevcuttur. 8 Ayr›ca, resmi beyanlarla ve s›n›r
d›fl› veya nakil iddialar›n oldu€u vakalar›n k›nanmas› dâhil, uluslararas› örgütlerde ve
uluslararas› konferanslarda al›nan çok say›da karar ile de desteklenmektedir. 9
Ne var ki, ‹srail Yüksek Mahkemesi birkaç vesileyle, Dördüncü Cenevre
Sözleflmesi’nin 49. maddesinin, seçilen baz› bireylerin kamu düzeni ve güvenli€i
sebepleriyle s›n›r d›fl› edilmesine uygulanma amac›n› tafl›mad›€›n› 10 veya madde
49’un uluslararas› teamül hukukunun bir parças› olmad›€›n› ve bu yüzden de vatan-
2 UAM fiart› (Nürnberg), madde 6(b) (ibid., § 1).
3 IV.Cenevre Sözleflmesi, madde 49, ilk paragraf (ibid., § 3).
4 IV.Cenevre Sözleflmesi, madde 147 (ibid., § 4); Ek I.Protokol, madde 85(4)(a) (konsensusla kabul
edilmifltir) (ibid., § 9).
5 UCM Statüsü, madde 8(2)(b)(viii) (ibid., § 18).
6 Örn. bkz., Almanya (ibid., § 50), Arjantin (ibid., §§ 39–40), Avustralya (ibid., §§ 41–42), Amerika
Birleflik Devletleri (ibid., §§ 62–64), Birleflik Krall›k (ibid., § 61), Ekvator (ibid., § 46), Filipinler
(ibid., § 56), Fransa (ibid., §§ 47–49), Güney Afrika (ibid., § 57), H›rvatistan (ibid., § 45),
Hollanda (ibid., § 53), ‹spanya (ibid., § 58), ‹sveç (ibid., § 59), ‹sviçre (ibid., § 60), ‹talya (ibid.,
§ 52), Kanada (ibid., § 43), Kolombiya (ibid., § 44), Macaristan (ibid., § 51), Nijerya (ibid., § 55),
ve Yeni Zelanda’n›n (ibid., § 54) askeri elkitaplar›.
7 Örn. bkz., mevzuat (ibid., §§ 65–156).
8 Örn. bkz., Çin, Milli Savunma Bakanl›€› Savafl Suçlar› Askeri Mahkemesi, Takashi Sakai Davas›
(ibid., § 159); Fransa, Almanya’daki Frans›z ‹flgal Bölgesi için Askeri Hükümetin Rastadt’taki Genel
Mahkemesi, Roechling Davas› (ibid., § 157); ‹srail, Kudüz Bölge Mahkemesi, Eichmann Davas›
(ibid., § 161); Hollanda, Özel ‹stinaf Mahkemesi, Zimmermann Davas› (ibid., § 166); Polanya,
Poznan Yüksek Ulusal Mahkemesi, Greiser Davas› (ibid., § 157); Amerika Birleflik Devletleri,
Nürnberg’deki Askeri Mahkeme, Krauch (I.G. Farben Yarg›lamas›) Davas›, Krupp Davas›, Milch
Davas›, List Davas› (Rehineler Yarg›lamas›) (ibid., § 157) ve Von Leeb Davas› (Yüksek
KomutaYarg›lamas›) (ibid., § 157).
9 Örn. bkz., ‹sviçre (ibid., § 186) ve Amerika Birleflik Devletleri’nin (ibid., § 188–190) beyanlar›; BM
Genel Kurulu, Karar 2675 (XXV) (ibid., § 204), Karar 3318 (XXIX) (ibid., § 205), Karar 36/147
D, 37/88 D, 38/79 E, 39/95 E ve 40/161 E (ibid., § 206), Karar 36/147 C, 37/88 C, 38/79
D, 39/95 D ve 40/161 D (ibid., § 207); Arap Devletleri Ligi, Konsey, Karar 4430 (ibid., § 223),
Karar 5169 (ibid., § 224) ve Karar 5324 (ibid., § 225); 25. Uluslararas› K›z›lhaç Konferans›, Karar
I (ibid., § 226).
10 Örn. bkz., ‹srail, Yüksek Mahkeme, Abu-Awad Davas› (ibid., § 162) ve Affo ve Di€erleri Davas›
(ibid., § 165).