Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

316
ALT BÖLÜM 29 - KARA MAYINLARI
Bununla beraber, Ottowa Sözleflmesi’ne taraf olmayan ve anti-personel
may›nlar›n hemen yasaklanmas›na pek de s›cak yaklaflmayan devletlerin aralar›nda
bulundu€u hemen hemen bütün devletler belli bir vadede may›nlar›n tamamen
ortadan kald›r›lmas› yolunda çal›fl›lmas› gerekti€ini kabul etmifllerdir. 2001 y›l›ndaki
Konvansiyonel Silahlar Sözleflmesi’nin ikinci gözden geçirme konferans›nda, taraf
devletlerce konsensüsle kabul edilen final bildirgesinden özellikle bahsetmek yerinde
olur; ki aralar›nda belli bir say›da Ottowa Sözleflmesi’ne taraf olamayan devlet de
mevcuttu. 14 Bildirgede taraf devletler ‘büyük bir ciddiyetle beyan etmektedirler ki
(…) bütün devletler, tüm dünyada anti-personel may›nlar›n ortadan kald›r›lmas›na
yönelik nihai amaca yaklaflmak için ellerinden tüm geleni yapmal›d›rlar.’ 15 Ayr›ca
belli bir say›da Birleflmifl Milletler Genel Kurulu karar›, devletleri ›srarla anti-personel
may›nlar›n ortadan kald›r›lmas›na katk›da bulunmaya ça€›rm›flt›r. 16 Bu kararlar
birkaç çekimser oyla al›nm›fl olmas›na ra€men o zamandan beri çekimser kalan devletlerin
ço€u özellikle 1995 y›l›nda Etiyopya ve 2002 y›l›nda Türkiye (ki bu son devlet
art›k Ottowa Sözleflmesini de onaylam›flt›r), ikinci gözden geçirme
konferans›nda kabul edilen bildirgeye kat›lm›fl ya da belli bir vadede anti-personel
may›nlar›n ortadan kald›r›lmas› amac›n› tan›yan beyanatlarda bulunmufltur. 17 1995
ve 1996 y›llar›nda ‹slam Konferans› Örgütü’nün d›fliflleri bakanlar› ‹slam konferans›n›n,
ayn› flekilde 1995 y›l›nda K›z›lhaç ve K›z›lay’›n XXVI. Uluslararas›
Konferans›n›n ald›€› kararlarda, anti-personel may›nlar›n belli bir vadede ortadan
kald›r›lmas› fikri desteklenmifltir. 18 Belirtilmesi özellikle gereken husus, Ottowa
Sözleflmesine taraf devletlerin 1999 y›l›nda Maputo’daki ilk toplant›lar›nda, antipersonel
may›nlar› hala kullanan ya da hala bulunduran devletlere ‘bu duruma bir
son vermeleri’ yönünde ça€r› içeren bir karar kabul etmeleridir. 19 Taraf olmayan
devletlere yönelik böyle bir beyan, her devletin anti-personel may›nlar›n ortadan
kald›r›lmas› için çal›flmas› gerekti€i fleklinde bir inanc› aç›kça ortaya koymaktad›r.
Yukar›da say›lan bütün uygulama örnekleri anti-personel may›nlar›n›n ortadan
kald›r›lmas› yönünde bir yükümlülü€ün ortaya ç›kt›€›na iflaret etmektedir.
14 Ottawa Konvansiyonuna taraf olmay›p bu bildirgenin kabulüne kat›lan devletler: Belarus, Çin,
Küba, Estonya, Birleflik Devletler, Finlandiya, Yunanistan, Hindistan, ‹srail, la Letonya, Litvanya,
Mo€olistan, Pakistan, Polonya, Kore Cumhuriyeti, Rusya, Ukrayna ve Yugoslavya’d›r.
15 Taraf devletlerin Konvansiyonel Silahlar Sözleflmesinigözden geçirmekle görevli 2. Konferasn›,
sonuç bildirgesi (cilt 2 içinde nakledilmifltir, alt bölüm 29, par. 163).
16 Bkz. örn. BM Genel Kurulu, karar 49/75 D (ibid., par. 108), karar 49/199 (ibid., par. 109), karar
50/70 O (ibid., par. 108), karar 50/178 (ibid., par. 109), karar 51/45 S (ibid., par. 110), karar
51/98 (ibid., par. 109) ve karar 52/38 H (ibid., par. 112).
17 Etyopya’n›n BM Genel Kurulu’nun ilk komisyonundaki beyanat› (ibid., par. 61) ve Türkiye, D›fliflleri
bakanl›€›n›n bas›n bildirisi (ibid., par. 96).
18 ‹KÖ, D›fliflleri bakanlar› ‹slam Konferans›, karar 36/23-P ve 27/24-P (ibid., par. 152); XXVI.
Uluslararas› K›z›lhaç ve K›z›lay Konferans›, karar 2 (ibid., par. 156).
19 Ottawa Konvansiyonuna üye devletlerin ilk Kurulu, bildirge(ibid., par. 160).