Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

Kural 70 - Gereksiz acıya sebep olacak silahlar
ALT BÖLÜM XX
SİLAHLARIN KULLANILMASINA İLİŞKİN
GENEL İLKELER
263
Kural 70. – Gereksiz ac›ya neden olan savafl araç ya da yöntemlerinin kullan›lmas›
yasakt›r.
Uygulama
Cilt II, Alt Bölüm 20, K›s›m A.
Özet
Devletlerin uygulamas›na göre bu kural, hem uluslararas› hem de uluslararas›
nitelikte olmayan silahl› çat›flmalarda uygulanabilir bir uluslararas› teamül hukuku
normu oluflturmaktad›r.
Uluslararas› silahl› çat›flmalar
Gereksiz ac›lara sebep olacak savafl yöntem ve araçlar›n›n yasaklanmas› aralar›nda
Saint- Petersburg Bildirgesi ve Lahey Tüzükleri gibi eski belgelerin de bulundu€u
birçok antlaflmada yaz›l›d›r. 1 Gazlara iliflkin Cenevre Protokolü’nde belirtilen kimyasal
ve biyolojik silahlar›n kullan›m›n›n yasaklanmas› da esas›nda bu kuraldan esinlenmifltir.
2 Özellikle Ek I.Protokol’de, Konvansiyonel Silahlar Sözleflmesi ve II no.lu
protokolü kadar bunun II no.lu Protokolü’nün de€ifltirilmifl halinde, Ottowa
Sözleflmesi ve Uluslararas› Ceza Mahkemesi’nin Statüsü’nde bu kural›n yeniden
belirtilmesi, iflbu yasa€›n geçerli oldu€unu göstermektedir. 3 Bu kurala baflka belgelerde
de rastlanmaktad›r. 4
1 Saint-Petersburg Bildirgesi (1868) (cilt 2 içinde nakledilmifltir, alt bölüm 20, par. 1); Bo€ucu gazlara
iliflkin Lahey Bildirgesi (1899) (ibid., par. 2); Aç›lan mermilere iliflkin Lahey Bildirgesi (1899)
(ibid., par. 3); Lahey Tüzü€ü(1899), md.23, al.e) (ibid., par. 4); Lahey Tüzü€ü (1907), md.23, al.
e) (ibid., par. 5).
2 Bkz., örn. afla€›daki devletlerin sahra talimnameleri: Almanya (ibid., par. 59), Avustralya (ibid., par.
34-35) ve Fransa (ibid., par. 55-56).
3 Ek I.Protokol (1977), md.35, par. 2 (konsensüsle kabul edilmifl) (ibid., par. 6); Konvansiyonel
silahlar sözleflmesi, dibace (ibid., par. 8); Konvansiyonel Silahlar Sözleflmesinin II.
Protokolü(1980), md.6, par. 2 (ibid., par. 13); de€ifltirildi€i flekliyle Konvansiyonel Silahlar
Sözleflmesinin II. Protokolü (1996), md.3, par. 3 (ibid., par. 15); Ottawa Konvansiyonu (1997),
dibace(ibid., par. 16); UCM’nin Statüsü (1998), md.8, par. 2, al. b) xx) (ibid., par. 17).
4 Bkz. örn. Deniz Savafllar› Oxford Talimatnamesi (1913), md.16, par. 2 (ibid., par. 21); ICTY