Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

Kural 8 - Askeri hedeflerin tanımı
maddesindeki de€ifliklikle uluslararas› olmayan silahl› çat›flmalara uygulanabilir
k›l›nan Klasik Silahlara ‹liflkin Sözleflmenin III. Protokolünde de yer almaktad›r. 40
Askeri hedeflere iliflkin bu tan›m uluslararas› olmayan silahl› çat›flmalarda uygulanan
ya da uygulanm›fl olan askeri el kitaplar›nda yer almaktad›r. 41 Bu tan›m baz› ulusal
mevzuatlarda da bulunmaktad›r. 42 Ayr›ca, bu tan›m uluslararas› olmayan silahl›
çat›flmalara iliflkin resmi beyanlarda dile getirilmifltir. 43
Uluslararas› ya da uluslararas› olmayan silahl› çat›flmalarda, farkl› bir askeri hedef
tan›m›n›n resmi olarak yap›lmad›€› anlam›nda, hiç bir aksi uygulamaya
rastlanmam›flt›r. Birleflik Devletlerin uygulamas›na iliflkin rapor, bu ülkenin Ek
I.Protokolün 52. maddesinin 2. f›kras›ndaki tan›m›n teamüli niteli€ini kabul etti€ini
ve Birleflik Devletlerin deniz kuvvetleri el kitab›nda yer alan «düflman›n savaflma ya
da savafl çabas›n› destekleme kapasitesine» gerçek bir katk› fleklindeki düzenlemenin,
baflka askeri hedefleri saklayan toprak bölgelerini, tesisleri ve savafl gücünü destekleyen
ekonomik tesisleri kapsar flekilde bu tan›m›n genifl anlamda anlafl›lmas›
gerekti€ini düflünen hükümetin duruflunu yans›tt›€›n› göstermektedir. 44
Yorum
Pek çok Devlet hedef seçimlerini bir sald›r›n›n farkl› parçalar›ndan de€il, bütününden
beklenebilecek askeri avantaj› de€erlendirerek yapacaklar›n› belirtmifllerdir.
45 Avustralya, Ekvator ve Birleflik Devletlerin sahra talimnameleri beklenen askeri
avantaj›n sald›ran kuvvetler ya da müttefik kuvvetler için artm›fl bir güvenlik derecesini
içerebilece€ini belirtmektedirler. 46
Pek çok sahra talimnamesi askeri hedeflerin içinde ya da yak›n›nda sivil kiflilerin
bulunmas›n›n bu hedefleri sald›r›lardan korumad›€›n› belirtmifltir. 47 Örne€in bir
cephane fabrikas›nda çal›flan sivil kiflilerin durumu böyledir.
Bu uygulamaya göre, bu kifliler kendileri muharip olmadan, bu askeri hedefe
yönelik sald›r› riskini paylafl›rlar. Bu bak›fl aç›s› resmi beyanlarla ve iflaret edilen uygu-
40 Klasik Silahlara ‹liflkin Sözleflmesinin III. Protokolü (1980), m. 1, par. 3 (ibid., par. 321).
41 Bkz. örn. flu devletlerin sahra talimnameleri: Güney Afrika, Almanya, Benin, Kanada, Kolombiya,
H›rvatistan, ‹talya, Kenya, Madagaskar ve Togo (ibid., par. 328), Ekvator (ibid., par. 331) ve
Yugoslavya (ibid., par. 340).
42 Bkz., örn. ‹spanya (ibid., par. 342) ve ‹talya’n›n mevzuatlar› (ibid., par. 341).
43 Bkz. örn., Kolombiya (ibid., par. 346) ve Filipinler’in beyanlar› (ibid., par. 354).
44 Donanma Elkitab› yollama yapan (ibid., par. 339) Birleflik Devletlerin Uygulamas›na ‹liflkin Rapor
(ibid., par. 361).
45 Bkz. flu Devletlerin beyanlar›: Almanya (ibid., par. 332), Avustralya (ibid., par. 329), Kanada (ibid.,
par. 320), ‹spanya (ibid., par. 320 ve 337), Birleflik Devletler (ibid., par. 359), Fransa (ibid., par.
320), ‹talya (ibid., par. 334) ve Yeni Zelanda (ibid., par. 336).
46 Bkz. Avustralya (ibid., par. 329), Ekvator (ibid., par. 331) ve Birleflik Devletlerin (ibid., par. 339)
sahra talimnameleri.
47 Bkz., örn., flu Devletlerin sahra talimnameleri: Almanya (ibid., par. 640), Avustralya (ibid., par.
635), Kanada (ibid., par. 636), Kolombiya (ibid., par. 637), H›rvatistan (ibid., par. 638), Ekvator
(ibid., par. 639), ‹spanya (ibid., par. 645-646), Birleflik Devletler (ibid., par. 648), Macaristan (ibid.,
par. 641), Madagaskar (ibid., par. 642), Yeni Zelanda (ibid., par. 644), Hollanda (ibid., par. 643)
ve ‹sviçre (ibid., par. 647).
33