09.12.2012 Views

Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

Uluslararası İnsancıl Teamül (Örf ve Adet) Hukuku - ICRC

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Giriş<br />

339<br />

kasyon, Sözleflme’nin 4. maddesini yorumlamak istendi€i zaman dikkate al›nmak<br />

durumundad›r. 12<br />

Uluslararas› insanc›l hukuk bak›m›ndan ‹nsan Haklar› Komitesi flu hususlar›<br />

beyan etmifltir:<br />

“Sözleflme’nin 4. maddesinde öngörülen ayr›k hallere iliflkin her türlü gü<strong>ve</strong>nce,<br />

Sözleflme’nin bütününde mündemiç olan kanunilik <strong>ve</strong> hukukun üstünlü€ü ilkeleri<br />

üzerinde kuruludur. Adil yarg›lanma hakk›n›n baz› unsurlar›, silahl› çat›flma halinde<br />

uluslararas› insanc›l hukuk taraf›ndan sarahaten gü<strong>ve</strong>nce alt›na al›nd›€›na göre,<br />

Komite, bu haklara baflka ola€anüstü hallerde ayr›k hükümler getirilmesini hakl›<br />

k›lacak hiçbir husus görememektedir. Komite’nin kanaatine göre bu ilkeler <strong>ve</strong> faydal›<br />

baflvuru yollar›na iliflkin hüküm, bir ola€anüstü hal döneminde temel yarg›sal<br />

gü<strong>ve</strong>ncelerin sayg› görmesini gerektirir. Bir bireyi, cezai nitelikte bir hükmün ihlalinden<br />

dolay› sadece mahkemeler yarg›layabilir <strong>ve</strong> mahkûm edebilir. 13 ”<br />

Yukar›daki yorumlar, uluslararas› insanc›l hukukun <strong>ve</strong> insan haklar› hukukunun,<br />

sadece silahl› çat›flma halinde uygulanabilir kurallar› teyit etmek için de€il, her<br />

durumda birbirlerini nas›l takviye ettiklerini göstermektedir.<br />

Devletlerin silahl› çat›flma halinde insan haklar› hukukunun sayg› görmesini<br />

gerektiren uygulamalar›<br />

‹nsan haklar› hukukunun silahl› çat›flma zaman›nda uygulanmas› gerekti€ini gösteren<br />

Devlet uygulamalar›na bolca tesadüf edilmektedir. 1968 y›l›nda Tahran’da<br />

toplanan Uluslararas› ‹nsan Haklar› Konferans›’n›n <strong>ve</strong> ayn› y›l içinde Birleflmifl<br />

Milletler Genel Kurulu’nun benimsedi€i kararlar «silahl› çat›flma zaman›nda insan<br />

haklar›n›n sayg› görmesine» gönderme yapmaktayd›lar, oysa kararlar›n içeri€i her<br />

fleyden önce uluslararas› insanc›l hukuka iliflkindi. 14 Bununla beraber, durum k›sa<br />

süre içinde de€iflti: Birleflmifl Milletler Genel Kurulu’nun, silahl› çat›flma döneminde<br />

sivil ahalinin nüfusun korunmas›na iliflkin temel ilkeler hakk›nda 1970 y›l›nda<br />

benimsedi€i 2675(XXV) say›l› karar, Bafllang›ç alt-bölümünde dört Cenevre<br />

Sözleflmesi ile «silahl› çat›flmalara uygulanabilir hukukun tedricen geliflimini” zikretmektedir.<br />

As›l metnin birinci paragraf›nda karar, «uluslararas› hukukta kabul edildikleri<br />

<strong>ve</strong> uluslararas› antlaflmalarda hükme ba€land›klar› biçimleriyle temel insan haklar›n›n,<br />

silahl› çat›flma halinde bütünüyle uygulanabilir olmaya devam ettiklerini »<br />

belirtmektedir. 15 Bu tarihten beri, insanc›l hukukla beraber insan haklar› hukukunun<br />

silahl› çat›flmalara uyguland›€› fikri, belirli silahl› çat›flmalar s›ras›nda bu iki<br />

12 Birleflmifl Milletler ‹nsan Haklar› Komitesi, Genel Gözlem n° 29 (Medeni <strong>ve</strong> Siyasi Haklara ‹liflkin<br />

Uluslararas› Sözleflmesi’nin 4. maddesi), 24 Temmuz 2001, par. 12.<br />

13 Birleflmifl Milletler ‹nsan Haklar› Komitesi, Genel Gözlem, n° 29 (Medeni <strong>ve</strong> Siyasi Haklara ‹liflkin<br />

Uluslararas› Sözleflmesi’nin. 4. maddesi, 24 Temmuz 2001, par. 16.<br />

14 Uluslararas› ‹nsan Haklar› Konferans›, Tahran, 12 May›s 1968, Karar. XXIII; Birleflmifl Milletler<br />

Genel Kurulu, Karar. 2444 (XXIII), 19 Aral›k 1968.<br />

15 Birleflmifl Milletler Genel Kurulu, Karar. 2675 (XXV), 9 Aral›k 1970 (lehte 109, aleyhte 0 <strong>ve</strong> 8<br />

çekimser oyla benimsenmifltir.), Bafllang›ç <strong>ve</strong> paragraf 1.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!