Sprawiedliwość proceduralna w postępowaniu przed organem ...

Prawo do równego uczestnictwa w postępowaniu przed organem ochrony konkurencji 161nie 663 . Wniosek taki może być jednak kwestionowany poprzez uznanie,że ostateczna decyzja Prezesa UOKiK określa tylko prawa i obowiązkiprzedsiębiorców, którym w tym postępowaniu stawiane były zarzuty i którzyw ocenie Prezesa UOKiK dopuścili się naruszenia reguł prawa materialnego664 .Zastąpienie trybu wnioskowego zawiadomieniami skutkuje brakiem możliwościskładania zażaleń, w przypadku nie wszczęcia przez Prezesa UOKiKpostępowania. Na taki skutek zmian wskazano jednoznacznie w uzasadnieniudo projektu uokik z 2007 r. Nieskuteczne także okazały się zażaleniado SOKiK w tego rodzaju sytuacjach. Przyjął on jednoznacznie, żepismo informujące zawiadamiającego nie jest decyzją administracyjną,na którą przysługuje odwołanie do SOKiK 665 . Stan ten jest krytykowanyw doktrynie jako sprzeczny z zasadami demokratycznego państwa prawnegoi w sposób nieuzasadniony ograniczający prawo do sądu 666 . Wskazujesię, że jest on odmienny od reguł obowiązujących w przypadku innych procedur(por. art. 306 kpk) i skutkuje brakiem „instrumentarium prawnego,zapewniającego możliwość kontroli sądowej działalności Prezesa UOKiKna etapie przesądzania przez ten organ, czy mimo ewentualnego zawiadomieniao podejrzeniu stosowania określonej praktyki organ ten podejmiepostępowanie” 667 .Podmiot, którego interesu dotyczy postępowanie (inny niż przedsiębiorca,przeciwko któremu Prezes UOKiK wszczął postępowanie antymonopolowew sprawach praktyk ograniczających konkurencję i postępowaniew sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów),nie może w nim również uczestniczyć – w świetle obecnie obowiązującychreguł – także w innym niż strona charakterze. W ustawie o ochronie663 Jak wskazałem jednak taka interpretacja, moim zdaniem uzasadniona, nie przyjęła sięw praktyce, por. zwłaszcza wyrok NSA z 1 grudnia 2009 r., II GSK 237/09.664 Na takim stanowisku stoją A. Jurkowska, D. Miąsik, T. Skoczny, M. Szydło, Nowauokik…, s. 5. Warto jednak wskazać, że komentatorzy kodeksu postępowania administracyjnegozauważają, iż interes prawny lub obowiązek w rozumieniu art. 28 kpa możewypływać nie tylko z konkretnego przepisu powołanego jako materialnoprawna podstawarozstrzygnięcia, ale i z przepisów regulujących prawa i obowiązki osób, których toprawa i obowiązki zderzają się z prawami i obowiązkami podmiotów, których uprawnieniawypływają z zastosowanego w sprawie przepisu prawa materialnego (prawa refleksowe).W takim przypadku decyzja nie rozstrzyga wprost o prawach i obowiązkach tegopodmiotu, lecz jedynie oddziałuje na jego prawa i obowiązki wskutek powiązania sytuacjiprawnej adresata decyzji z tym podmiotem, por. R. Kędziora, Kodeks postępowaniaadministracyjnego…, komentarz do art. 28 kpa, Nb 5.665 Postanowienie SOKiK z 24 sierpnia 2009 r., XVII Ama 157/09, niepubl.666 M. Król-Bogomilska, Kierunki najnowszych zmian polskiego prawa…., s. 9.667 Ibidem, s. 9–10.