Sprawiedliwość proceduralna w postępowaniu przed organem ...

Zasada sprawiedliwości proceduralnej 85ochrony konkurencji stanowi rodzaj postępowania administracyjnego, doktórego na gruncie polskim znajdują zastosowanie normy kpa.Punktem wyjściowym rozważań może być odwołanie się do zasady praworządnościdziałania administracji, tj. zasady legalizmu określonej w art. 7Konstytucji. Wynika z niej obowiązek konstruowania i stosowania proceduryw taki sposób, aby przyczyniała się do budowania zaufania obywateli do państwaw ramach postępowania administracyjnego 360 . Trybunał Konstytucyjnypodkreśla, że na organach administracji publicznej spoczywa bezwzględnyobowiązek respektowania zasady praworządności. Wynika z niej m.in. nakazwydawania rozstrzygnięć oraz nakaz podejmowania czynności zmierzającychdo ustalenia stanu faktycznego sprawy na podstawie i w granicach prawa.Z kolei, z zasady zaufania do państwa i jego organów można wywieść zakazwprowadzania w błąd uczestników postępowania przez organ administracji,niedotrzymywania zapowiedzi podjęcia określonych czynności dowodowych,czy wykorzystywanie nieświadomości uczestników w zakresie przysługującychim uprawnień procesowych 361 . Stanowi to standard „dobrej administracji” 362 .Istotna jest w tym kontekście służebna rola administracji wobec jednostki,co wiąże się z obowiązkiem udzielenia jednostce fachowej i rzetelnejpomocy. Trybunał Konstytucyjny podkreśla, że brak takiej pomocy, skutkującypozbawieniem możliwości dochodzenia uprawnień przez strony postępowania,może prowadzić do naruszenia konstytucyjnie chronionej godnościczłowieka, na której straży stoi także administracja publiczna 363 . Zasadapraworządności wymaga również interpretacji przepisów kompetencyjnychw sposób ścisły i z odrzuceniem, w odniesieniu do organów władzy publicznej,zasady: co nie jest zakazane, jest dozwolone 364 . Organy administracjipowinny uważnie stosować przepisy, które dają im podstawę do wkraczaniaw sferę konstytucyjnych praw i wolności jednostek 365 . Wiąże się to bezpośrednioz regułą nie pozostawiania organom nadmiernej swobody przyustalaniu zakresu podmiotowego i przedmiotowego ograniczeń konstytucyjnychwolności i praw jednostki 366 . Naruszenie przez organ administracjizasad ogólnych kpa uznaje się za naruszenie zasady praworządności 367 .360 Wyrok TK z 18 grudnia 2007 r., SK 54/05.361 Ibidem.362 Ibidem.363 Wyrok TK z 15 kwietnia 2003 r., SK 4/02.364 Wyrok TK z 27 maja 2002 r., K 20/01, OTK ZU 2002, nr 3/A, poz. 34.365 Wyrok TK z 23 marca 2006 r., K 4/06, OTK ZU 2006, nr 3/A, poz. 32.366 Wyrok TK z 30 października 2001 r., K 33/00, OTK ZU 2001, nr 7, poz. 217.367 Zob. Z. Kmieciak, Problem funkcji i metody rekonstruowania zasad ogólnych…, s. 1–2i powołana tam literatura.