Sprawiedliwość proceduralna w postępowaniu przed organem ...

Prawo do obrony w postępowaniu przed organem ochrony konkurencji 211Przyjmuje się, że przeszukanie, podobnie jak kontrola, może dotyczyćtakże innych przedsiębiorców, niż ci, którym stawiane są zarzuty naruszeniaustawy o ochronie konkurencji i konsumentów 895 . Wtedy dopuszczalnośćprzeszukania należy jednak ograniczyć do sytuacji zupełnie wyjątkowych,czyli dopuścić je tylko w sprawach, w których postępowanie antymonopolowew sprawach praktyk ograniczających konkurencję dotyczy najcięższychnaruszeń reguł konkurencji oraz gdy istnieją już wystarczające dowody nato, że dany przedmiot znajduje się u przedsiębiorcy, który nie jest stronąpostępowania, a także wtedy, gdy tego przedmiotu nie można uzyskać w innysposób lub zastąpić go innym dowodem.Kluczowa z punktu widzenia prawa do obrony w postępowaniu przedPrezesem UOKiK jest odpowiedź na pytanie, na ile kontrola z przeszukaniemjest dopuszczalna na etapie postępowania wyjaśniającego 896 . Jest too tyle ważne, że w praktyce kontrole z przeszukaniem mają w ciągu ostatniegopółtora roku miejsce wyłącznie na etapie postępowania wyjaśniającego897 . Od stycznia do czerwca 2011 r. Prezes UOKiK przeprowadziłsześć kontroli z przeszukaniem (wszystkie w postępowaniu wyjaśniającym),a w całym 2010 r. pięć (wszystkie w postępowaniu wyjaśniającym). Wcześniejproporcje wyglądały inaczej. W 2009 r. przeprowadzono odpowiedniopięć kontroli z przeszukaniem, z czego dwie w postępowaniu wyjaśniającym,a w 2008 r. trzy kontrole z przeszukaniem, z czego dwie w postępowaniuwyjaśniającym 898 .Tymczasem – co do zasady – przeszukanie może być prowadzone tylkow ramach postępowania antymonopolowego w sprawach praktyk ograniczającychkonkurencję 899 . Wynika to z art. 105c ust. 2 uokik, który tylko w nadzwyczajnychokolicznościach – wtedy gdy zachodzi uzasadnione podejrzeniepoważnego naruszenia przepisów ustawy – dopuszcza możliwość przeprowadzeniaprzeszukania na etapie postępowania wyjaśniającego. Z art. 105cust. 2 uokik wynika także, że kontrola z przeszukaniem w ramach postępo-895 Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. C. Banasiński, E. Piontek…,s. 870–871.896 Jak wskazywałem, na etapie postępowania wyjaśniającego przedsiębiorca nie ma jeszczewiedzy o tym, że toczy się dotyczące go postępowanie. Przedsiębiorcy nie są informowanio wszczęciu postępowania wyjaśniającego.897 Prowadzenie kontroli z przeszukaniem na etapie postępowania wyjaśniającego uzasadnionejest tym, że „umożliwia to pełne zaskoczenie przedsiębiorcy”, zob. Ustawa o ochroniekonkurencji i konsumentów. Komentarz, red. C. Banasiński, E. Piontek…, s. 870.898 Powołane dane zostały uzyskane od Prezesa UOKiK w trybie ustawy o dostępie do informacjipublicznej. W świetle uzyskanych danych, w 2007 r. nie przeprowadzono żadnejkontroli z przeszukaniem.899 Por. pkt. 5.4.2. książki.