Paun Es Durlic Rumânjii na zálasku sunca - Româńii în apus de soare

Vlaško usmeno stvaralaštvo
šî kapu luj a fost tot rošu šî sînźeros,
kă sara đintîj s-a batut ku kokošî ajlalc
karje ja spart kapu.
Kînd a ješît Soarlji ša vadzut kokošu
golašît pingă gît šî sînźerat pi kap, sa
mirat đe jel šî dzîśe:
„Da śe pasăre ješć tu kînd aša đe frumos
kînc, da aša ješć đe urît, ku gîtu
golašît šî ku kapu spart šî sînźeros?ˮ
Da kokošu ăl minće:
„Asta tot mujarja mj-a fakut! Jo sînt
însurat, šî mujarja đes ma baće! Asară
m-a batut, šî kapu mj-a spart šî đe aja
sînt rošu šî sînźeros!ˮ
Soarlji să ginđešće:
„Lălă, vaj đe minje! Kînd ma voš însura
šî pi minje mujerja o sî ma bată, sî
ma gološaskă, šî firja o sî-m fije rošîje
šî sînźeroasă, šî jeu nu o sî mîj fiu ljikuros
šî luminos!?ˮ
Să spomîntă Soarlji šî să lasă đe însurat,
šî dă fuga pe śerj. Đ-atunśa a ramas
ađetu la Soare sî-š đa sara în pješćeră,
šă nu jasă đ-akolo pănă kokošu
nu kîntă đe trij orj. Da la kokoš a ramas
kapu rošu šî krjasta înkrecîtă.
ve i sav krvav, jer se prethodno veče
beše potukao sa ostalim petlovima
koji su mu razbili glavu.
Kad je Sunce izašlo iz pećine i videlo
petla gole šije i krvave glave, začudilo
se i zapita ga:
„Kakva si ti to ptica kada tako lepo
pevaš, a tako ružno izgledaš sa tom golom
šijom i razbijenom glavom?”
A petao ga slaga:
„Ovo mi je sve žena učinila! Ja sam
oženjen, i žena me često bije! Sinoć
me je tukla i glavu mi razbila, zato sam
tako crven i krvav!”
Sunce pomisli:
„Lele, kuku meni! Kad bih se ja oženio,
žena bi i mene ovako tukla i čerupala,
lice bi mi bilo crveno i krvavo
i ja više ne bih mogao da svetlim i da
sijam!?”
Uplaši se Sunce, manu se misli o ženidbi
i pobeže na nebo. Otad je ostao
običaj da Sunce uveče uđe u pećinu i
bude mrak, i da odande ne izađe dok
petao ne zapeva tri puta. A petlu je
ostala crvena glava i krecava kresta.
KUM SVIĆI ARANŹELU
A-NVACAT LUKRU
Tanda, Paun Njamcu
128.
KAKO JE SVETI ARANĐEL
NAUČIO ZANAT
Tanda, Paun Ilić
Sa šćije kî je lukru lu sfîntu Aranźelu
sî skuată sufljitu la uom, šî să ja uomu
ku jel, să-l puarće pi lumja-ja.
Kînd a-nśeput lukro-la, Dumnjedzîu
ăl trîmjaće dupa vrun uom, jel a mjers
pi drum, a jevi, š-a luvat lumja đi la
kasă, đi la lukru, kare pi unđe j-a gasît
... Numa, śikă, vinje šă spunje „Ajde,
pljakă!”
Aša la gasît pi unu pănă sapă la vrun
jaz đi apă.
Zna se da je posao Svetom Aranđelu
da ljudima vadi dušu, i da čoveka povede
na onaj svet.
Kada je počeo da radi, i kad bi ga
Bog poslao po nekoga čoveka, on bi
išao putem, javno, i uzimao bi ljude od
kuće, sa posla, kako je koga gde nalazio
... Samo bi, veli, došao i rekao „Hajde,
polazi!”
Tako je našao jednoga kako kopa jaz
za vodu.
221