Paun Es Durlic Rumânjii na zálasku sunca - Româńii în apus de soare

Vlaško usmeno stvaralaštvo
LUPU KU PÎKURARJU
Bljiznja, Sau Bîlaban
130.
ČOBANIN I VUK
Blizna, Sava Balabayznović
A fuost o baśije într-o munće, şî-n
tota luna pi lînga ja s-a tîrkoljit lupi
š-a urlat đin vro śuakă đin duos. Vrun
pîkurarj rašîašće sî sa dukă, sî vadă śi
je akolo. Gasîašće jel urmilji luor, vjađe
unđe sa adună, šî sa suje într-un ljemn
mare sî ašćaće. În vro vrjame înśep
lupi sî sa adunje đin tuaće părcîlji: đ-aj
miś, đ-aj marj, đ-aj slabj, đ-aj graš, đ-aj
žumuljic, đ-aj înkolcac, đ-aj šćirbj ...
Tuaće fjeluj đi lupj s-a adunat, šî s-a
pus pi urljit đi sa zgîndîră muncîlji. La
sarako-la în ljemn injima sa rupe đi
frikă!
Măj înđisară sa jasă în dunga duosuluj
un kalărj pi kal alb, ku biśu-n mînă.
Sfulđiră ku biśu-la šă lupi tak, šî sa
adună ljasă pi lînga jel.
„Tu šî tu sî va duśec în kutare šî kutare
luok, sî mînkac vaka, da tu šî tu în
kutare luok sî mînkac kalu, jară tu în
kutare luok sî manînś uaja!ˮ
Aša-j rînduje kîlarjeco-la pi tuoc, šî
lupi pljakă tot nat în parća luj. A ramas
numa un lup, kare a fuost škjop šî batrîn.
„Da jo, stapînje, śe sî fak?ˮ, întrabă.
„Unđe sî ma duk?ˮ
„Tuˮ, dziśe kîlarjecu, „tu vjedz đ-aăla
đin ljemn!ˮ, šă arată ku biśu kîtra ljemno-la
unđe a fuost pîkurarju pitulat,
šî sa duśe.
Sa traźe lupo-l škjop păn’ la ljemno-la,
šî sa punje sî rîkîje pi lînga jel,
să-l trînćaskă šî sî manînśe pîkurarju.
Kînd pîkurarju sîmće kî ljemnu sa
klaćină, jel înśape să strîźe la pîkurari
ajlalc. Aăšća ăl aud, šî juta stutîje kînji
đi la baśije la lupo-la. Kînji ăl înjakă, ăl
omuară š-aša muort ăl trag pin munće.
U nekoj planini bila jedna bačija
oko koje su se svakog meseca vrzmali
kurjaci, urlajući sa neke čuke u šumi.
Jednom neki čobanin reši da ode tamo,
da vidi šta je. Nađe on njihove tragove,
vidi gde se okupljaju, i popne se na
neko veliko drvo rešen da ih sačeka. U
neko vreme počnu se vukovi skupljati,
dolazili su sa svih strana, svakakvi:
mali, veliki, mršavi, debeli, čupavi, zubati,
krezubi ... Svake fele vukovi tu se
sjatili, i počnu urlati da se gora trese.
Onom jadniku na drvetu, srce se cepalo
do straha!
Pred veče, na ivici šume pojavi se
jahač na belom konju, držeći bič u ruci.
Sevne bičem, vukovi ućute i skupe se u
krug oko njega.
„Ti i ti da idete tamo i tamo, da pojedete
kravu, a ti i ti tamo i tamo da pojedete
konja, a ti tamo i tamo da pojedeš
ovcu!”
Tako ih jahač rasporedi, i vukovi
krenu svako na svoju stranu. Ostao je
neraspoređen samo jedan vuk, koji
beše star u ćopav.
„A ja, gospodaru, šta da radim?” zapita.
„Gde da idem?”
„A ti”, veli jahač, „ti se pobrini o
onom što se skriva na drvetu!” I pokaže
bičem na drvo na kome je bio čobanin,
i ode.
Odvuče se ćopavi vuk do onog drveta
i počne da čeprka oko njega, da ga
obori i da pojede čobanina kako mu
je naređeno. Kad je čobanin osetio da
se drvo klati, počeo je da doziva ostale
čobane. Ovi ga čuju i odmah nahuškaju
pse sa bačije na vuka. Psi vuka udave,
ubiju i mrtvog razvuku po planini.
227