Paun Es Durlic Rumânjii na zálasku sunca - Româńii în apus de soare

Poučne beleške s terena
RÎNDU MUJERJSEK
Mj-a puvestît o Ljiskovjană
Ćejka m-a sprimit đi rîndu mujerjesk;
mj-a spus kum o sî fije, šă să nu ma
spomînt kînd o sî-nśep să sînźarejdz,
ama kînd va fi aja sî ma duk jut la ja,
kă kasa ij a fuost pista drum. Aša, kînd
a venjit dzîua-ja, jo trjekuj drumu šî-j
spusăj la ćejka k-am sînźarat. Ja-m
dusă o postao, pusă în ja apă kaldă, šă,
śikă:
„Nu-c fi rušînje, spalî-će!“
Ma spalaj kît putuj kî mj-a fuost kîta
rušînje sî ma spăl întra ćejka, šî kînd
vrusăj să rađik postao ku apa-ja sînźaruasă
s-o labîd afară, ćejka ma opri.
„Nu lupada apa“, śikă, „numa bagă
mîna-n ja!“
Ma ujtaj o dată la ja, da ja, śikă:
„Bagă, bagă, nu ći ujta la minje!“
Bagaj jo mîna, învîraj palma întrjagă
pănă la înkejatură, tot ujtîndu-să la ja.
Da ja:
„Cînje mîna aša!“
Cînuj jo mîna kîta.
„Skuaće mîna!“
Skosăj jo mîna, da ćejka:
„Ujtîće binje, sa vjađe śuava?“
Ma ujt jo la apa-ja kare jară s-a tras
la lok, šî dzîk:
„Nu sa kunuašće njimika!“
„E, vjedz, fată“, dzîśe ćejka, „aja c-a
dat dumnjedzîu kînd ć-a fakut mujarje,
šă lukră ku ja kuminće!“
627. ŽENSKI RED
Priča žene iz Leskova
Za prvo menstruaciju pripremala
me je tetka; rekla mi je kako će biti, da
se ne bojim kad budem prokrvarila, a
kad se to bude desilo da odmah odem
kod nje, jer joj je kuća bila preku puta.
Tako, kad je došao taj dan, ja pređoh
put i rekoh tetki da sam prokrvarila.
Ona mi je donela koritance, sipala toplu
vodu, i rekla:
„Nemoj da se stidiš, operi se!”
Oprah se koliko sam mogla od stida
što se perem pred njom, i kad htedoh
da podignem korito da izbacim krvavu
vodu napolje, tetka me zaustavi.
„Ne bacaj vodu”, veli, „nego gurni
ruku u nju!”
Pogledah u tetku, a ona, ponovi:
„Gurni, gurni, ne gledaj u mene!”
Stavih ja ruku u vodu i gurnuh celu
šaku do zgloba, jednako gledajući u
nju. A ona:
„Drži tako ruku!”
Zadržah ruku malo.
„Izvuci ruku!”
Izvukoh ruku, a tetka:
„Gledaj dobro, da li se vidi nešto?”
Pogledah onu vodu koja se sklopila
za mojom rukom, i rekoh:
„Ne vidi se ništa!”
„E, vidiš, devojko”, kaže tetka, „to ti
je bog dao kad te je načinio ženom, koristi
to pametno!”
285