Paun Es Durlic Rumânjii na zálasku sunca - Româńii în apus de soare

Projekat „Askultac povasta mja”
ĐIN ŚE JE FAKUT RAJU
Învacatura đi la o Klokośincă
Jo šăd pi skamn, da baba pi dunga
patuluj. Amînduoj sînćem înkiš în boljnica
măjdanuluj. Nji kunošćem, kă la ja
am fuost đi măj mulće uorj, lukrînd pin
saćilji lu Porjeśa. Šî întođeuna a fuost
ka š-akuma: ja puvestăšće, jo skriu.
„Pă, binje”, întrabă, „pănă kînd numa
skrij? O sî do faś tu karća-ja đi kare
puvestăšć ku anji?“
Jo, ma skarpin pi kap, šî înśerk sî ma
skuot ku gluma:
„Pă, dakă n-o gaćesk pi lumja-sta, jau
arćijlji ku minje, š-o gaćesk pi lumja-ja!
Śe alta pot să lukru în raj? O să lukru la
karće, să nu muor đi dosadă!“
Ja numa śe nu kadzu đi pi pat.
„Śe dzîś, mă? Śe ginđešć tu kă în raj
puoc să lukri śe vrjej?“
„Pă jo ginđesk kă đ-aja je raju raj, să
puot să lukru śe-m plaśe mije!“
Baba gata sa minjije.
„Audz tu, în raj puoc să lukri numa
una, š-alta njimika!“
Ka sfulđeru în trjeku pin kap tuot
śa-m śećit šă am auzît lukrînd ku lumja
đi traju pi lumja-ja, ama nu-m vinje în
gînd njimka śa-š puća ku o vorbă doă
să ma raspund la babă.
„Da ja je?“, întrabaj ku njerabdare.
Sa ogođi baba frumos în pat, šî ka
diskaljica đi dupa astal, ku źejśtu rîđikat,
îm śeći butvuca:
„În raj aj numa aja śa-j dat sîngur
cîje đi pomănă kînd c-a fuost măj frumuos,
pănă aj fuost viu! Alta nuje!“
Tumu atunśa încaljesăj đi śe ojari
krjed kî je raju pojană-n padurje, pomînćenji
kî je bašćauă ku fluorj, da voporašî
kî je uostru pi mărj!
631. OD ČEGA SE SASTOJI RAJ
Pouka od babe iz Klokočevca
Ja sedim na stolici, a baba na ivici
kreveta. Oboje smo zatvoreni u sobi
majdanpečke bolnice. Znamo se, jer
sam kod nje bio više puta, radeći u porečkim
selima. I uvek je bilo kao i sada:
ona priča, ja zapisujem.
„Pa, dobro”, pita, „dokle ćeš samo da
pišeš? Kad ćeš da završiš tu knjigu, o
kojoj pričaš godinama?”
Češem se po glavi, i pokušavam da
se izvučem na šalu:
„Pa, ako je ne dovršim na ovom svetu,
poneću hartije sa sobom, i dovršiću
je na onom! Šta drugo mogu u raju? Pisaću,
da ne umrem od dosade!”
Ona samo što ne padne sa kreveta.
„Šta kažeš, bre? Šta ti misliš da u
raju možeš da radiš šta hoćeš?”
„Pa ja mislim da je raj zato raj, da
mogu da radim što mi se sviđa!”
Baba se gotovo ljuti.
„Slušaj ti, u raju možeš da radiš
samo jedno, i ništa više!”
Prođe mi kroz glavu sve što sam
pročitao i čuo obrađujući temu o verovanju
u zagrobni svet, ali mi ništa ne
pada na pamet što bih mogao u dve
reči da kažem babi kao odgovor.
„A to je, šta?”, pitam nestrpljivo.
Baba se namesti u krevetu, i kao
učiteljica sa katedre, dignutim prstom,
očita mi lekciju:
„U raju imaš samo ono što si sam
sebi namenio za života, kad ti je bilo
najlepše! Drugog nema!”
Tek tada shvatih zašto stočari veruju
da je raj proplanak u šumi, zemljoradnici
da je bašta sa cvećem, a moreplovci
da je ostrvo u moru!
287